تحولات زندگی مدرن

تبدیل خانواده های گسترده به خانواده های هسته ای، تحول در جوامع سنتی با مرزهای پرمنفذ به جوامع سلولی متمایز از یکدیگر، الزامات زندگی اقتصادی و حضور نداشتن والدین در کنار فرزندان در ساعات قابل توجهی از روز با اهداف معیشتی و رشد خانواده های تک فرزند و کم فرزند برخی از مظاهر زندگی مدرن […]

تبدیل خانواده های گسترده به خانواده های هسته ای، تحول در جوامع سنتی با مرزهای پرمنفذ به جوامع سلولی متمایز از یکدیگر، الزامات زندگی اقتصادی و حضور نداشتن والدین در کنار فرزندان در ساعات قابل توجهی از روز با اهداف معیشتی و رشد خانواده های تک فرزند و کم فرزند برخی از مظاهر زندگی مدرن است که تأثیر مستقیمی بر دنیای کودکان گذاشته است.

.

افزایش ساعات تنهایی، نبود گروه همسالان و بازی های جمعی در پی تغییر الگوی فرزندآوری، تغییر سرگرمی های کودکانه از فعالیت های بدنی انرژی بر به بازی های مجازی و بسیاری دیگر از عوامل موجب شده است تا بسترهای عاطفی کودک نسبت به دوره های قبل، تحول یافته و تعداد پناهگاه های روحی کودک تقلیل یابد.

.

در این میان هیچ نهادی مسئولیت تحولات زیست جهان کودکان را بر عهده نگرفته است؛ مدارس همچنان از داشتن مشاورهایی که اعتماد کودکان را جلب کنند، محروم بوده و معلمان و مربیان با همان استانداردهای تربیتی سابق با کودک رفتار می کنند؛ ضمن اینکه هنوز اجماعی در مورد چگونگی آموزش برای رویارویی با این فضا و مشکلات آن وجود ندارد. این امر دو پیامد مهم را در بردارد:

.

نخست آن که کاهش تعامل های بیرونی و کمبودهای روانی موجب عارضه هایی همچون سرخوردگی از دوست یابی و تمایل به انفرادی گرایی، نبود اعتماد به نفس، انباشت تخیله ای کودک و تلاش برای سری نگاه داشتن آن می شود.

.

دوم؛ بسترهای لازم برای تخلیه انرژی کودک فراهم نبوده و کودک در مراحل رشد مخصوصا در دوره ورود به التهابات نوجوانی با هیجانات درونی بسیاری مواجه می شود که در غیاب پناهگاه های روحی، تلاش می کند خود به دنبال راهکار برای آن ها باشد. نتیجه این مسائل گسترش آسیب هایی همچون افسردگی، هیجانات روحی تخریب گرانه همچون خودکشی، نداشتن قدرت نه گویی در تعامل های بیرونی، سست اراده گی در مقابل پیشنهادات غیرمتعارف و…خواهد بود.

.

آمارهای موجود از کاهش سن مصرف سیگار در میان دختران و پسران، گزارش های تکان دهنده از اعتیاد دانش آموزان در سنین بسیار پایین، فرار دختران نوجوان، دوستی های پرخطر و بسیاری دیگر از موارد، آسیب هایی است که در نتیجه خلاءهای دنیای مدرن، فراروی کودکان امروز قرار گرفته است.

.

تأثیر افزایش آسیب پذیری کودکان بر سلامت جامعه آسیب های روانی، جنسی، جسمی و فیزیکی به مثابه حیطه در حال گسترشی از ناامنی های مختلف در دنیای امروز کودکان، بروز یافته و پیامدهای قابل ملاحظه ای را در سطوح مختلف فردی و جمعی در برداشته است. در سطح فردی، قرارگرفتن کودک در معرض آسیب های مختلف، دنیای کودکانه را از حالت متعارف خود خارج کرده و کودک را در برخورداری از مسیر یک زندگی سالم، طبیعی و موفق دور می کند.

.

اخلال در روند رشد سالم کودک به عنوان یکی از پایه های تأثیرگذار در پیشرفت جامعه، به خودی خود بسیاری از پیامدهای منفی را هم برای کودک و هم برای اطرافیان وی به بار می آورد. با وجود این، علاوه بر تأثیرات مخرب فردی، آسیب های مرتبط با کودکان و هشدارهایی که در مورد مواجهه آن ها با ناامنی های مختلف در سطح جامعه منتشر می شود، پیامدهای جمعی قابل تأملی را منجر می شود؛ پیامدهایی که در مسائلی همچون مسئولیت ناپذیری، وابستگی، نداشتن توانایی در تصمیم گیری و نبود قدرت مدیریت در نسل آینده، خود را نشان می دهد.

.

بر این اساس  تلاش همه جانبه والدین برای رشد سالم کودکان و سخت گیری های ناگزیر برای مراقبت آنان در مقابل ناامنی های اجتماعی، موجب ایجاد دنیایی شده است که با دنیای کودکانه دهه های قبل تفاوت بارزی یافته است. تجربه های دنیای کودکان قدیم، که در بازی های کوچه و محله، پیمودن مسیرهای تقریباً طولانی به صورت مستقل، نقش آفرینی در مسئولیت های بیرون از خانه، بازی های جمعی دختر و پسری در فضای عمومی و…به دست می آمد، با وجود محرومیت ها و ناکامی های اقتصادی و اجتماعی؛ روند دستیابی به استقلال، تعامل گرایی، اعتماد به نفس و…را در میان آن ها تسهیل می کرد.

.

این در حالی است که در دنیای امروز، کودکان به دلیل هراس والدین از آسیب های مربوط به آنان، به صورت نگران کننده ای تحت مراقبت هستند، به گونه ای که استقلال، اعتماد به نفس، قدرت تصمیم گیری و مسئولیت پذیری آن ها به شدت در معرض آسیب قرار گرفته است؛ مسئله ای که سلامت جامعه را در بلندمدت در معرض تهدید قرار می دهد.

نویسنده این مطلب :

فرزند پرتال

به اشتراک بگذارید :

دیدگاه شما