رشته تحصیلی اگر درست و صحیح انتخاب شود، می‌تواند زمینه دانش و توانایی را فراهم کند.  در انتخاب درست، باید ویژگی‌های دانش‌آموز از جمله میزان بهره هوشی، نمرات تحصیلی، نقاط ضعف و قوت در دروس مختلف، استعداد و میزان علاقه مندی مورد بررسی قرار بگیرد. اگر دانش‌آموز بتواند رشته‌ای را انتخاب کند که با توانایی‌ها و علاقه‌هایش مطابقت داشته باشد تا حد زیادی توانسته در مسیری قدم بردارد که به موفقیت ختم می‌شود. میزان علاقه‌مندی هر قدر در رشته انتخابی بیشتر باشد، باعث تلاش و کوشش بیشتر برای رسیدن به هدف می‌شود.

.

• تعیین رشته را به دو دلیل باید انجام دهید:

۱. برای ورود به آموزش عالی باید رشته مورد نظر خود را انتخاب کنید؛ در غیر این صورت نمی توانید وارد دانشگاه شوید. در واقع سازمان سنجش برای شما تعیین رشته نمی کند، بلکه شما خود تان باید این کار را انجام دهید.

۲. با انتخاب رشته هدف خود را از تعیین رشته مشخص می کنید. داوطلبان اهداف مختلفی برای تعیین رشته دارند. بعضی صرفاً می خواهند وارد دوره آموزش عالی شوند و فرقی زیادی بین رشته ها برای آن ها وجود ندارد. این افراد اگر چه به بعضی از رشته ها گرایش بیشتری دارند، ولی رشته های دیگر برایشان مناسب است.

تعداد دیگری برای اخذ مدرک دانشگاهی این کار را انجام می دهند. آن ها در نظر ندارند استفاده ای از مدرک دانشگاهی بکنند، بلکه فقط داشتن مدرک برای آن ها مهم است. گروه دیگر، انگیزه ای مالی دارند. آن ها به دنبال کسب در آمد و داشتن زندگی نسبتاً مرفه می باشند و در واقع آینده اقتصادی برای آن ها اهمیت زیادی دارد. تعداد دیگری هستند که به دنبال رضایت اطرافیان بخصوص خانواده خود هستند. آن ها خودشان رشته را تعیین نمی کنند؛ بلکه ا طرا فیان برای آن ها رشته را تعیین می کنند و هدف داو طلب جلب نظر دیگران می باشد.

گاهی هم داوطلبان کسانی را در اطراف خود می بینند که در حرفه خاصی موفق بوده اند و تمایل دارند که مانند آن ها باشند و به همین دلیل رشته این افراد را نیز برای خود انتخاب می کنند؛ به عنوان مثال، پرستیژ اجتماعی یا قدرتی که آن شغل به فرد می دهد، باعث می شود که داوطلب هم به دنبال رسیدن به آن شرایط، رشته دانشگاهی خود را منطبق بر نیل به آن آرمان انتخاب کند.

توانایی فرد انگیزه خوبی برای تعیین رشته دانشگاهی می باشد. اگر داو طلبی در رشته خاصی توانایی یا استعداد خاصی داشته باشد، دلیل خوبی برای تعیین آن رشته دارد. علاقه فردی هم، انگیزه خوبی برای انتخاب رشته خاصی می تواند باشد. البته منظور از علاقه فردی، تمایل داوطلب به یک رشته بدون در نظر داشتن عوامل اجتماعی یا اقتصادی آن می باشد. داوطلبان می توانند رشته خود را با ترکیب چند دلیل ذکر شده انتخاب کنند. یک رشته خاص می تواند انگیزه های فردی، اجتماعی و اقتصادی داوطلب را ارضا کند و با انتخاب آن رشته خاص، وی چندین عامل را با هم و یکجا صاحب شود.

داوطلبان می توانند به دلایلی که بر شمردیم و به دلایل دیگری انتخاب رشته نمایند؛ ولی بهتر است ابتدا هدف و انگیزه خود را از انتخاب رشته روشن کنند. در نظر داشته باشید که انتخاب رشته، شرایط و وضعیت شما را، یعنی شرایط شغلی، وضعیت اجتماعی، وضعیت اقتصادی، شرایط کاری و… را که بعد از فارغ التحصیلی خواهیم داشت و انتظاراتی را که در این رشته از شما دارند، مشخص می کند.

به عنوان مثال، رشته پزشکی در گروه علوم تجربی بسیار مورد توجه داوطلبان این گروه است و ایده ال اکثر داوطلبان این گروه، پذیرش در این رشته می باشد. تصویر داوطلبان از این رشته، پرستیژ اجتماعی، درآمد بالا و مزایای دیگر می باشد؛ ولی اکثر داوطلبان شناخت کافی در مورد شرایط تحصیلی، طول مدت تحصیل و توانمندی خود برای تحصیل در این رشته ندارند و اگر هم در این رشته پذیرفته شوند، بعد از مدتی که به واقعیت های این رشته واقف شدند، دلسرد و نا امید می شوند.