به حرفتان گوش نمیدهد، پاها را زمین میکوبد و وقتی در برابر خواستهاش میایستید، صدای گریهاش همه را کلافه میکند؟ شاید شما هم مثل بسیاری از مادرها امروزی تصور کنید که جز سکوت و گوش به فرمان بودن هیچ ابزاری برای روبهرو شدن با این رفتارها ندارید یا مثل برخی از مادرهای دیروزی، عصبانیت و […]
به حرفتان گوش نمیدهد، پاها را زمین میکوبد و وقتی در برابر خواستهاش میایستید، صدای گریهاش همه را کلافه میکند؟ شاید شما هم مثل بسیاری از مادرها امروزی تصور کنید که جز سکوت و گوش به فرمان بودن هیچ ابزاری برای روبهرو شدن با این رفتارها ندارید یا مثل برخی از مادرهای دیروزی، عصبانیت و خشونت رفتاری یا کلامی را چاره این واکنشهای فرزندتان بدانید اما دست نگه دارید! شما تنها به مقابله با بدقلقیهای کودکتان در همان لحظه نیاز ندارید بلکه میتوانید با واکنش درست برای همیشه به این رفتارها پایان دهید.
- مثال:
مامان سارا از او میخواهد لباس صورتیاش را بپوشد تا به خانه مادربزرگ بروند اما سارا که تازه راه و رسم لجبازی را یاد گرفته در برابر خواسته مادر مقاومت میکند و لباس خوابش را از تنش بیرون نمیآورد. تلاشهای مادر با فرار او و بدقلقیهایش بینتیجه میماند. مادر سارا چه باید بکند؟ با زور و دعوا او را مجبور به پوشیدن لباس مهمانی کند یا این که به خواستهاش تن دهد و با لباس خواب او را همراه خود ببرد؟
- راه حل:
این ها را بگویید: باید درباره قوانین با او واضح حرف بزنید. کنارش بنشینید به چشمهایش نگاه کنید و نامش را به زبان بیاورید. بعد درخواست خود را به طور واضح و روشن بیان کنید؛ مثلا «سارا جان وقت خوابه برو لباس خوابتو بپوش.» اگر همچنان مقاومت کرد و نخواست کاری که شما گفتهاید انجام دهد، باید از استراتژی محرومیت استفاده کنید. یعنی اگر بهانه تلویزیون، بازی و… را برای نخوابیدن میآورد، او را از این کارها محروم کنید. تلویزیون را خاموش کنید، اسباب بازیهایش را جمع کنید و… البته اگر بخواهید فرزندتان کاری را انجام ندهد باید قبلا یک بار این موضوع را به او گفته باشید.
این ها را نگویید: اگر میخواهید کودک از انجام کار خاصی خودداری کند نباید مدام آن را برایش تکرار کنید، یعنی یکبار توضیح دهید و دیگر ادامه ندهید. این کار او را در موقعیت لجبازی بیشتر قرار میدهد. در صورت شما چه باید ببینید؟ نباید یک روز در برابر لجبازی بیتفاوت باشید و روز دیگر از او بخواهید طبق میل و خواسته شما عمل کند. او باید در صورت شما اقتدار و البته آرامش را ببیند.
- مثال:
«آرش جلوی اسباببازیفروشی ایستاده و مدام جیغ میکشد که ماشین قرمزی که جلوی ویترین گذاشته شده را برایش بخرند. مادر آرش نمیداند باید ماشین را بخرد یا نه!»
- راه حل:
این ها را بگویید: وقتی به او بگویید «نه این اسباببازی را نمیشه خرید» باید پای نه گفتنتان بایستید و اقتدار لازم را داشته باشید. وقتی جیغ میزند جلوی صورتش بایستید و بگویید؛ «وقتی جیغ میزنی نمیفهمم چی میگی. میتونی بگی چرا عادی نمیتونی حرف بزنی؟» اگر نخواستید اسباببازی برایش بخرید پیشنهاد چیز دیگری به او دهید و بگویید، «میتونیم بریم خونه با اون ماشین بزرگت مسابقه بدیم.» به این ترتیب او یاد یکی از اسباببازیهایش میافتد و در لحظه هیجان این کار را احساس میکند.
این ها را نگویید: به هیچ عنوان او را تایید نکنید اما با عصبانیت هم با او برخورد نکنید. به هیچ عنوان به او نگویید، «این اسباببازی مال تو نیست» چون او فکر میکند مالکیت همه اسباببازیها با اوست و باید همه انواع اسباببازی را داشته باشد. گفتن «دیگه داری عصبانیام میکنی» هیچ کمکی به شما و کودک نمیکند چون کودک نمیخواهد احساس شما را بفهمد. در صورت شما چه باید ببیند؟ نباید کودک فکر کند که با جیغ کشیدن مدام شما را مستاصل میکند و تسلیم میشوید. آرام و منطقی باشید و اگر ادامه داد بیتوجهی نشان دهید.
- مثال:
«مادر هلیا به او میگوید الان نمیتواند برایش ماکارونی درست کند، همین موضوع کافی است تا هلیا ساعتها گریه کند. مادر برای پایان دادن به گریههای او باید به خواستهاش تن دهد؟»
- راه حل:
این ها را بگویید: کنارش بنشینید و با او اینطورصحبت کنید، «آهان پس تو ماکارونی میخوای!»، «این غذا رو دوست داری؟» اینها مقدمهای است برای اینکه او بتواند احساسش را با شما در میان بگذارد. به او بگویید، «وقتی گریه میکنی من میدونم که یه چیزی ناراحتت کرده، حالا بگو ببینم چی شده؟» اگر حین تعریف کردن باز هم گریه کرد به او بگویید که «وقتی گریه میکنی نمیفهمم چی میگی، اول بگو چی شده!»
این ها را نگویید: به هیچوجه آمرانه و با تحکم و تشر زدن از کودک نخواهید گریهاش را متوقف کند چون این رفتار به جز تشدید کردن مشکل کمک بیشتری نخواهد کرد.
در صورت شما چه باید ببیند؟ نگذارید فرزندتان در صورت شما ضعف یا خشم را ببیند. شما تنها باید بر احساسات مادرانهتان چیره شوید و با دور شدن از کودک گریان او را به حال خودش رها کنید.