کودک با تمامی وجود و شخصیت مغزی و عاطفی خود نقاشی میکشد. این شخصیت، در خطها، در طرز استفاده از فضا، در فقدان بعضی از قسمتهای نقاشی، در انتخاب رنگها، و در خود موضوع، اگر به او تحمیل نشده باشد، نمایان میشود. هنرمند و کودک وقتی نقاشی میکنند، چیزها را چنان که در حقیقت بیرونی […]
کودک با تمامی وجود و شخصیت مغزی و عاطفی خود نقاشی میکشد. این شخصیت، در خطها، در طرز استفاده از فضا، در فقدان بعضی از قسمتهای نقاشی، در انتخاب رنگها، و در خود موضوع، اگر به او تحمیل نشده باشد، نمایان میشود. هنرمند و کودک وقتی نقاشی میکنند، چیزها را چنان که در حقیقت بیرونی وجود دارد، نشان نمیدهند، بلکه به گونهای که آن ها را در ذهن میبینند و به نظرشان میرسد، بیان میکنند و بدین ترتیب چشمانداز دنیای درون خود را نمایان میسازند.
اگر زبان نقاشی های کودکانه را بدانیم متوجه میشویم که در ورای شکل و ساختمان نقاشی ها، چیزهایی از شخصیت کودک نهفته است. درک و فهم نقاشی های کودکان و چیزی که او میخواهد بیان کند، برای والدین و مربیان بسیار لازم است، آن هم نه فقط به عنوان کنجکاوی خشک و خالی، بلکه بدین علت که شناخت آن باعث بهتر شدن روابط بین بزرگسالان و کودکان میشود و به پیشرفت و تکامل کودک کمک شایانی میکند.
بزرگسالان میتوانند با برقرار کردن روابطی دوستانه و معنوی با کودک، از او بخواهند برایشان درخت، حیوان، خانه، یک شخص، یک خانواده، خودش و یا هرچه را که مورد علاقهاش هست و یا از آن میترسد یا یک رؤیا را ترسیم کند، البته بیآنکه چیزی را به او تحمیل کنند.
- خواب و رویا
کودکی که شخصی را در حال انجام کاری و یا در محیط خاصی رسم میکند، در واقع به نوعی تمایلات خود را ارضاء میکند و یا موقعیتهایی را که باعث هراس او شده، به صورت نقاشی بیرون میریزد. کودک خودش نمیداند که تمایلات و ترس هایش را بدین وسیله بیرون میریزد، ولی او درست مانند مواقعی که بازی میکند، با تصور موقعیتهای تعارضی خود، در واقع مشکل خود را از فشار درونی و عاطفی آزاد میکند.
کودک در نقاشیهایش به طور دلخواه و اختیاری با روشی خاص و شگفتانگیز چیزهایی را در نقاشیهای خود نشان میدهد که دوست دارد یا مورد علاقه اوست و یا از آن میترسد، ولی غالباً وقتی دلهره او زیاد باشد یا هنگامی که احساس گناه کند از شخصیتهای حکایتها و قصههایی که میشناسد استفاده میکند.
مثلاً کشیدن شکل پادشاه به عنوان «پدر مطلوب»، ملکه به عنوان «مادر مطلوب»، جادوگر «مادربد»، شاهزاده «خودش» و شخصیتهای دیگری مثل فضانورد و کارآگاه و دزد و… بهترین وسیله برای شناخت نمادها برای کودک این است که از او بخواهیم خواب و رؤیایی را به صورت نقاشی بکشد و سپس آن را توضیح دهد.
این کار را کودک به راحتی انجام میدهد، زیرا مسأله مربوط به خواب و رؤیاست و کودک خود را مسئول نمیداند. نقاشی خواب و رؤیا ممکن است ترس ها و تمایلات کودک را ظاهر سازد. مثلاً تمایل به قدرت که سرچشمه آن در احساسات خود کوچکبینی کودک نسبت به بزرگترهاست، با خواب و رؤیا به راحتی بیان میشود.