از‌ آنـجا‌ کـه دوران کـودکی سرشار از تجربیات و درگیری‌هایی است که به نظر والدین «مشکل» قلمداد می‌شود‌، لازم است پیش از آن‌که روی هـریک از رفتارهای کودک خود برچسب مشکل‌ بزنید به چند پرسش‌ پاسخ‌ دهید:

• از خود بـپرسید کدام رفتار بد کـودک تـکرار می‌شود؟

توجه کنید بد رفتاری کودک تا چه‌اندازه شدید است؛ به عنوان مثال اگر کودکتان‌ به سرعت عصبانی می‌شود، ممکن است این خشم، واکنش‌ طبیعی او در برابر ناکامی‌ باشد اما اگر کودک چنان عصبانی مـی‌شود که ممکن است به خود یا دیگران آسیب برساند، پس لازم است کاری انجام گیرد تا حداقل از شدت این‌‌ خشم‌ کاسته شود. تا چه حد در برابر بدرفتاری کودک صبور هستید؟

ممکن است شما بـه خـاطر علایق، نیازها، یا شیوه‌های خاص خودتان بخواهید بعضی از رفتارهای کودک را که در نظر‌ سایر‌ والدین غیر قابل تحمل است، تحمل‌ کنید و یا حتی آن ها به نظر شما جالب باشند، اما مـشکلات را بـاید از دید سایر بزرگسالان هم تعریف نمود. این‌که «همسایه‌ها چه‌ فکر‌ می‌کنند»، مشکل را به خارج از مرزهای خانواده می‌کشاند. والدینی که رفتار کودک خود را در خانه‌ می‌پذیرند، ممکن است متوجه این مـوضوع شـوند که سایرین آن رفتار را‌ تأیید‌ نمی‌کنند‌. لذا به این نتیجه می‌رسند‌ که‌ باید‌ در مورد تدبیری اندیشید.

بنابراین، رفتار کودک مساله‌ای است که می‌تواند از دیدگاه والدین یا دیگران به‌ صورت یک مـشکل درآیـد‌. بـه‌ عنوان‌ مثال کودکان لج‌بازی‌های خـود را مـشکل‌ نـمی‌دانند. آن ها‌ هنوز‌ راه‌های بهتری برای کنترل خود پیدا نکرده و شیوه‌ های‌ مناسب کسب رضایت را نیاموخته‌اند.

به منظور کنترل صحیح مشکلات رفتاری‌ کـودکان‌، والدیـن‌ نـیز باید منضبط تر شوند (انضباط به معنی روند آمـوزش تـعلیماتی‌ است که به نظم بیشتر و کنترل‌ خویشتن می‌انجامد). پیش از آن‌که رفتار کودک تغییر کند،والدین باید رفتار‌ خود‌ را‌ تـغییر دهـند و پیـش از آن‌که کودکان با انضباطتر شوند، پدران و مادران‌‌ باید‌ والدین «منضبط تری» گـردند.

بر اثر رشد تغییراتی در‌ جـسم‌ و روان کـودکان ایجاد می‌شود و توانایی ها، نیازها و مشکلاتی را به دنبال خود به وجود می‌آورد.بنابراین شناخت‌ ویژگی های کـودکان در سنین مختلف، به والدین و مربیان کمک می‌کند تا با مهارت‌ بیشتری توانایی های کـودکان را‌ شکوفا‌ کنند، نیازهایشان را بـرآورده نـمایند و در رفع مشکلات آن ها به موقع و به طرز صحیحی اقدام کنند.

لجبازی یکی از رفتارهای ناسازگار بوده، عبارت از پافشاری بر روی عقیدۀ خود و مخالفت با‌ دیگران است. لجبازی در حدود سن یک سالگی شروع شـده،به تدریج شدت می‌یابد و در حدود 2 تا 3 سالگی به مرحله‌ای از شدت خود می‌رسد. بعد از این دورۀ سنی لجبازی در‌ کودک‌ کمتر دیده می‌شود و فقط گاهی اتفاق می‌افتد، امّا هنگام بروز در رفتار کودک دارای قـدرت خـاصی است.

طفل یک ساله با مادرش مخالفت می‌کند، درحالی‌که کودک دو سال و نیمه با‌ خودش‌ مخالفت و لجاجت می‌نماید. طفل به سختی تصمیم می‌گیرد و سپس در پی تغییر آن است. رفتار کودک حتی موقعی کـه کـسی مزاحم او نیست مانند شخصی است که بشدّت مورد‌ امر‌ و نهی و دستورهای آمرانه قرار گرفته است. کودک اصرار دارد همۀ کارها را همان طور که خود می‌خواهد انجام دهد و یا عینا بـه طـریقی که همیشه انجام می‌داده است، به‌ انجام‌ برساند‌. اگر شخصی در کارهای مربوط‌ به‌ کودک‌ دخالت کند و یا وسائل او را به شکل دیگری منظم نماید، کودک بشدت واکنش نشان می‌دهد.