اقتصاد خانواده به بررسی جوانب مختلف چرخه «عمر خانواده» میپردازد. چرخه عمر خانواده از زمان ازدواج تا زمان مرگ یا طلاق است. استراتژی کلی در مطالعه این شاخه از علم، استفاده از روشهای اقتصادی برای تجزیه و تحلیل انتخابهای مردان و زنان در اموری هم چون شکل گیری، تداوم و انحلال خانواده است. برای […]
اقتصاد خانواده به بررسی جوانب مختلف چرخه «عمر خانواده» میپردازد. چرخه عمر خانواده از زمان ازدواج تا زمان مرگ یا طلاق است. استراتژی کلی در مطالعه این شاخه از علم، استفاده از روشهای اقتصادی برای تجزیه و تحلیل انتخابهای مردان و زنان در اموری هم چون شکل گیری، تداوم و انحلال خانواده است.
برای کنترل اقتصاد خانواده و اینکه برنامه ریزی درستی داشته باشیم یک مدیر لازم است. اشتباه نکنید این پست چندان هم مثل باقی پست ها پشت میز نشینی و دستور دادن ندارد. افزایش درآمد به معنی بهبود معاش نیست بلکه منظور از بهبود معاش استفاده حد اکثری و بهینه از منابع است. هرخانواده ای باید با درآمدی که هر ماه کسب می کند بسازد. یعنی کاری که همه مردم انجام می دهند.
در هر خانواده ای باید «پس انداز» وجود داشته باشد بدون پس انداز، هیچ خانواده ای نخواهد توانست به کامیابی برسد. «پس انداز» تعدیل کننده هزینه ها، تضمین کننده آینده و نقطه اتکای خانواده است. تعامل مناسب اعضای خانواده و همچنین اولویت بندی نیازهای اقتصادی سبب تقویت و سلامت اقتصاد خانواده می شود. نباید این طرز تفکر بین اعضای خانواده به خصوص فرزندان ایجاد شود که تنها پدر یا مادر خانواده مسئول حل مشکلات اقتصادی هستند.
اصل تعهد شناسی و مسئولیت پذیری که از آموزشهای اساسی همه ادیان آسمانی است در اسلام بسیار مـورد تـأکید قرار گرفته است؛ به ویژه در مسائل اقتصادی. در پرتو این اصل است که زندگی سامانی شایسته مییابد و از رنج و اندوه تودههای انسانی کاسته میشود. امام رضا (ع) در بیان «حکمت احکام» و از جمله «زکـات» مـیفرماید: «خـداوند توانمندان را مکلف کرده تا بـرای (اداره) امـور بـیماران زمینگیر و دیگر مبتلایان قیام کنند».
از آنجا که محیط خانه که اصیلترین نهاد است نمیتواند بدون مدیریت صحیح رشد و تعالی یابد و بـا تـوجه بـه هویت زن و مرد مبرهن است که سزاوارترین فرد بـرای اداره خـانه مرد است؛ زیرا زن بر اساس عواطف و احساسات رقیق فراوانی که دارد نمیتواند همانند مرد در اداره خانه موفق باشد. اعضای خـانواده مـوظف اند در بـرابر مدیر خانواده تابع و پیرو باشند و این منافاتی با مشورت مـدیر با اعضا ندارد.
انسانهای اولیه برای برطرف کردن نیازهای ضروری خویش به بیابانها رفته و از طریق شکار و صید کـردن غـذای خـود را تأمین می کردند. با گذشت زمان و تغییر و تحولات در دایره زندگی انسان و شـروع کـشاورزی و دامداری، زنها هم با مردها در اینگونه تولیدات مشارکت داشتهاند. کمکم زندگی سنتی جای خود را به زندگی مـاشینی داد و تـغییر و تـحول عظیمی در خانوادهها و جامعه ایجاد شد، تا جایی که این تحولات بر نـقشهای اعـضای خـانواده تأثیر بسزایی گذاشت و در بعضی از خانوادهها دقیقاً زن نقش مرد و مرد، نقش زن را ایفا می کند؛ این شـیوه، شـیوه اسـلامی و دینی نیست. خانواده دینی، خانوادهای است که مرد به عنوان نانآور خانه در بیرون از خـانه کـار میکند و زن به وظیفه اصلی خویش که مدیریت درون منزل و نقش مادری و همسری است، مـیپردازد.
نـقش فـرزندان که از سویی مصرفکنندگان عمده در خانوادهها می باشند و از سوی دیگر جایگاه مهمی در اقتصاد آینده خانواده خـواهند داشـت، لزوم توجه به آموزش صحیح و هدایت آنان را پررنگ تر می کند. با راهبری صحیح در اقتصاد خـانواده، ویـژگی هایی مـانند جمعگرایی، صداقت، دلسوزی، صرفهجویی، مسئولیتپذیری، قناعت و … در فرزندان رشد و پرورش مییابد.
فرزندان باید با روحیه قناعت و پسانداز کـردن آشنا شوند. این شیوه تربیتی باید از دوران کودکی شروع شود تا در خانواده نـهادینه گـردد. بـاید این آگاهی به فرزندان داده شود که پسانداز برای مقابله با مخارج ناگهانی و غیرعادی است و بـه آن ها آمـوخت که «قطره قطره جمع گردد وانگهی دریا شود». فرزندان باید بیاموزند که تـفاوت های مـادی، ملاک ارزش گذاری انسان ها نیست و اگر شخصی بخواهد بدون توجه به امکانات، میزان درآمد، قناعت و رضایت از آنـچه خـداوند به او داده است به زندگی دیگران چشم بدوزد، بی تردید آسایش و بهداشت روانی خـود و خـانواده اش را به مخاطره خواهند انداخت؛ چرا که انـسان در کـسب مـادیات حریص است و هر چه در این زمینه بـیشتر پیـش رود، بیشتر غرق خواهد شد و هرگز به آرامش خاطر نخواهد رسید.
با توجه بـه ایـنکه همه تلاشهای والدین به سـوی نـیل به سـعادت و خـوشبختی فـرزندان است، راهنمایی و آموزش فرزندان در همه جـنبه های زنـدگی باید در رأس همه برنامه ها قرار گیرد. برای رسیدن به این هدف والدین بـاید بـا یکدیگر وحدت نظر داشته باشند و بـا روشی صحیح و منطقی فـرزندان را بـا ارزشهای دینی و اسلامی آشنا سـازند.