در این مطلب نحوۀ برخورد باقلدری و زورگویی را بیان می کنیم.

برحسب مورد نحوۀ برخورد متفاوت و به قرار زیر است:

• اگر کودک مورد اذیت و آزار قرار گرفته باشد
از طریق صحبت با کودک و یا دوستان او اطلاعات لازم را به دست آورید (کی، کجا، چندین بار و …) و با معلم و در صورت لزوم ناظم یا مدیر مدرسه موضوع را در میان بگذارید. از رو در رو کردن کودک با فرد خاطی خودداری کنید و موارد زیر را به کودک انتقال دهید:
– عصبانی شدن یک واکنش طبیعی است ولی این مسئله همان چیزی است که فرد زورگو می خواهد. در ضمن، گریه کردن یا ترس (از جمله فرار کردن) باعث می شود تا فرد زورگو احساس قدرتمندی بیشتری کند.
لذا به کودک بگویید که در این موارد بایستی خونسردی خود را حفظ کند و با صلابت و بدون دویدن خود را از محل دور کند. تلافی و مقابله به مثل کردن می تواند باعث بدتر شدن موضوع و درگیری فیزیکی و جراحت یک یا دو طرف شود. به او توضیح دهید که چنین عملی نه نشانۀ ضعف بلکه نشانۀ درایت و هوش بیشتر است.
– گاهی با گرفتن قیافه ای جدی و نگاه چشم در چشم و بیان توقف اذیت و آزار، فرد خاطی عمل خود را متوقف می کند (از پوزخند زدن، مسخره کردن و یا به کار بردن کلمات زشت خودداری کند).
– در اولین فرصت ممکن موضوع را با یک فرد بالغِ مطمئن (معلم، ناظم و …) در میان بگذارد (خصوصاً اگر درگیری فیزیکی رخ داده باشد).
– گاهی همراهی دوست یا خواهر / برادر بزرگتر یا تنومندتر و در صورت لزوم متوقف کردن فرد زورگو و پرخاشگر کمک کننده خواهد بود.
– اگر واقعه در مدرسه رخ داده باشد بایستی قضیه با معلم، ناظم و یا مدیر مدرسه در میان گذاشته شود و از آنها خواسته شود تا محیط امنی برای دانش آموزان به وجود آورند و اگر قادر به این کار نیستند، مدرسه فرزندتان را تعویض کنید.
– خود را با کودک زورگو و یا والدین او درگیر نکنید.
– از طریق بازی نمایشی نحوۀ برخورد با مسئله را به او آموزش دهید.
– اگر قرار باشد فقط یک اقدام کارساز باشد آن یک چیز تقویت حرمت نفس مثبت و اعتماد به نفس کودک است. در این زمینۀ خاص، یکی از اقدامات خوب، درگیر کردن کودک در یک فعالیت ورزشی و هنری و ثبت نام او در یک کلاس آموزش دفاع شخصی است.

• اگر کودک شاهد زورگویی و اذیت باشد
به کودک خود بیاموزید که در حد توان خود از مظلوم حمایت و با ظالم مقابله کند و اگر می ترسد و یا تصور می کند که اقدامش مؤثر نخواهد بود از دوستان یا یک فرد بالغ قابل اعتماد درخواست کمک نماید و از گروه هایی که دیگران را مورد اذیت و آزار قرار می دهند، خارج شود.
• اگر فرزند شما مرتکب زورگویی و پرخاشگری شده است
اگر متوجه چنین رفتاری از طرف فرزندتان شدید آن را نه یک ویژگی مثبت و زرنگی و قدرت او بلکه نوعی اختلال جدی رفتاری در نظر بگیرید که در صورت عدم اصلاح می تواند در آیندۀ نه چندان دور به ترک تحصیل، اعتیاد، بزهکاری و یا جرائم جنایی بینجامد.
– موضوع را با معلم، ناظم و یک مشاور آگاه و با تجربه در میان بگذارید و نظرات آنها را جویا شوید.
– مشکلات و عوامل زمینه ساز خانوادگی را مرتفع کنید (اصلاح تنش های خانوادگی، حذف خشونت در روابط خانوادگی، برقراری روابط انسانی میان اعضاء خانواده، حل منطقی مسائل و اختلاف و نه زورآزمایی و …).
– پیوند عاطفی میان خود و فرزندتان را اصلاح کنید (مهر و محبت بی قید و شرط و وضع قوانین و مقررات عاقلانه و منصفانه و …).
– هیچ گاه از تنبیه فیزیکی استفاده نکنید، بلکه با وضع مقررات درست و از جمله عواقب تمرد از آنها، رفتار قابل قبول و غیرقابل قبول را مشخص کنید (می توان خشمگین شد ولی رفتار خشونت آمیز و پرخاشگرانه غیر قابل تحمل خواهد بود و با عواقب مشخصی همچون محرومیت موقت از امتیازی همراه خواهد بود).
– تمامی تمهیدات لازم برای تقویت حرمت نفس و اعتماد به نفس فرزندتان را به کار ببندید.
– فیلم و بازی های خشن را از صحنۀ زندگی کودک خارج کنید.
– راه و روش برخورد صحیح و حل مسائل را به کودک آموزش دهید.
– رفتار خوب و درست کودک را مورد تشویق و تحسین قرار دهید.