سن ازدواج برای مردان و زنان، نسبت به سال های گذشته افـزایش یـافته است. غریزه جنسی و نیاز به محبت و عاطفه مادری، از جمله علل و انگیزه های اصـلی گـرایش انـسان به ازدواج و تشکیل خانواده است. از این رو، جوامع انـسانی در طـول تـاریخ بـرای پاسـخ گـویی به نیازهای جنسی و عاطفی بیشتر، […]
سن ازدواج برای مردان و زنان، نسبت به سال های گذشته افـزایش یـافته است. غریزه جنسی و نیاز به محبت و عاطفه مادری، از جمله علل و انگیزه های اصـلی گـرایش انـسان به ازدواج و تشکیل خانواده است. از این رو، جوامع انـسانی در طـول تـاریخ بـرای پاسـخ گـویی به نیازهای جنسی و عاطفی بیشتر، به ازدواج و تشکیل خانواده روی می آورند.
حال اگر نیازهای مذکور از راهی آسان تر، کم هزینه تر، متنوع تر و با کمترین مسئولیت فردی و اجـتماعی تأمین و تدارک شود، بدیهی است که ازدواج و تشکیل خانواده، دست کم در بدو امر، مطلوبیت خود را از دست می دهد. دیر ازدواج کردن و مسئولیت سنگین تشکیل خانواده، باعث می شود شمار مجردان زیاد شـود.
در نـتیجه، وقتی سن ازدواج بالا رود فرصت زمانی برای باردار شدن کم می شود و تعداد فرزندان پایین می آید. یکی از اهداف اجتماعی کنترل جمعیت، محدود کردن ازدواج ها و کشاندن بی رویه زنان بـه صـحنه اجتماع و فعالیت های اقتصادی و در یک کلام، نابود کردن بنیاد خانواده و ایجاد فساد اجتماعی است.
یکی از عوامل اصلی که منجر به کاهش فرزندآوری میشود، بالا رفتن میانگین سن ازدواج در جامعه است. البته بالا رفتن سن ازدواج نیز خود معلول عوامل دیگری از قبیل فردگرایی، افزایش توقعات کاذب، رسوم غلط، فرزندسالاری و تغییر سبک زندگی است. امروزه به علت تقویت خانواده های هستهای و برخی دشواریهای اقتصادی، متوسط سن ازدواج افزایش یافته است.
در جامعه امروز ایران، سن ازدواج زنان به دلیل افزایش سطح تحصیلات دانشگاهی آنان دائما رو به افزایش است. همچنین فشارهای اقتصادی محسوسی بر زوجهای جوان وارد میشود مبنی بر این که قبل از ازدواج دارای شغل و مسکن پایدار و مشخصی باشند، در حالی که فرصتهای آنان برای دستیابی به این امکانات به دلیل ورود فزاینده افرادی که وارد بازار کار و مسکن در مناطق پرتراکم شهری میشوند، کاهش مییابد. همچنین از منظر فرهنگی و سبک زندگی نگرش عمومی نسبت به ازدواج دستخوش تغییرات جدی شده است به طوری که حتی خانوادههای سنتی دیگر ازدواج را تنها گزینه برای دخترانشان نمیدانند.
با بالا رفتن معدل سن ازدواج، فرصت باقی مانده از سنین باروری نیز کمتر خواهد بود و در نتیجه، بالا رفتن سن ازدواج به کاهش تعداد فرزندان یا همان نرخ باروری، کاهش بعد خانوار و کاهش نرخ رشد جمعیت منجر خواهد شد که این تأثیر در بررسیهای آماری در دو دهه گذشته به وضوح دیده میشود.
مشاوره های غلط مراکز مشاوره پیش از ازدواج و برخی از اطرافیان مبنی بر فرزنددار نشدن زوجین جوان در پنج سال اول زندگی، شیوع روز افزون باورهای غلط و رسوم دست و پاگیر در آستانه ازدواج و برخی علل دیگر مزید علت تاخیر در ازدواج و بالا رفتن میانگین سن ازدواج شده است.
در مکتب انسانساز اسلام، سنت حسنه ازدواج بسیار آسان، ساده و به دور از آداب و رسوم غلط و دست و پاگیر توصیه شده است که حتی پایینترین طبقات اجتماع، به راحتی میتوانند بر اساس ملاکها و تناسبهای عرفی و شرعی تشکیل خانواده بدهند و ازدواج کنند. اما امروزه موجی از بدعتها و رسوم ناشایست و خودساخته مشکلات پیش روی ازدواج را پیچیده تر و مضاعف میکند و مانع ازدواج جوانان میشود و در نتیجه سن ازدواج نیز روزبهروز بالاتر میرود