بهتر است والدین ایام تعطیلات نوروز یک برنامهریزی صحیح تدارک ببینند. بخشی از این برنامهریزی جمعی و بخشی دیگر خصوصی و مربوط به تک تک اعضای خانواده است.
بیشتر والدین گمان میکنند دور شدن بچهها از درس و مدرسه در طول تعطیلات باعث میشود هنگام رفتن به مدرسه و به یاد آوردن آموختههای قبلی دچار مشکل شوند. از اینرو در تعطیلات مدام از فرزندانشان میخواهند که با کتاب و درس مشغول باشند، اما وادار کردن بچهها به درس خواندن نتیجه خوبی نخواهد داشت و آن ها را بیشتر دلزده میکند. به همین دلیل بهتر است والدین برای این ایام یک برنامهریزی صحیح تدارک ببینند. این برنامهریزی باید با حضور والدین و فرزندان اتفاق بیفتد.
بخشی از این برنامهریزی جمعی و بخشی دیگر خصوصی و مربوط به تک تک اعضای خانواده است. در بخش برنامه خصوصی که هر فرد آنچه دوست دارد انجام میدهد میتوان ساعاتی را به مطالعه اختصاص داد. این مطالعه میتواند هم کتابهای درسی باشد و هم غیردرسی، تا فرزندان از دروس مدرسه خیلی فاصله نگیرند. کودکان باید بیاموزند مطالعه مانند نظافت و مسواک زدن تعطیلی ندارد.
البته به یاد داشته باشید که نباید فرزندانتان مانند سال تحصیلی ساعت خاصی از خواب بیدار شوند و یک برنامه از پیش تعیین شده و الزامی با حجم زیادی از درس داشته باشند؛ خواندن روزی دو تا سه درس در زمانی کوتاه میتواند دانش آموزان را اصطلاحاً گرم نگه دارد.
بهتر است پدر و مادر خانواده هم ساعاتی را به مطالعه اختصاص دهند؛ هنگامی که بچهها میبینند الگوهایشان در هر فرصتی گوشی به دست میگیرند، ناخواسته به سمت استفاده و بازی با گوشی و دنیای مجازی جذب میشوند. مقطع تحصیلی دانشآموز هم در این برنامهریزی مهم است. معمولاً دانشآموزان دبیرستانی برنامهریزیهای خاصی دارند و والدین در خانواده سالم، دیگر فرزندشان را برای درس خواندن تحت فشار نمیگذارند، چون معتقدند فرزندشان باید مسئولیت درس خواندنش را به عهده بگیرد، اما وظیفه پدر و مادر در چنین خانوادهای ایجاد انگیزه و علاقه فرزندشان نسبت به مسئولیتپذیری و درس خواندن اوست.
تعطیلات نسبتاً طولانی نوروز فرصت خوبی است که اعضای خانواده بیشتر در کنار هم باشند، اما آن ها نباید مدام والدانه رفتار کنند. جملاتی مانند «درس خوندی، باز گوشی دستته، مگر درس خوندی که فیلم میبینی» فقط فرزندان را نسبت به درس کم علاقهتر میکند و مسئولیتپذیری آن ها را کاهش میدهد، چون بتدریج این باور در ذهن فرزند به وجود میآید که مسئول تحصیل و موفقیتهای تحصیلی او پدر و مادرش هستند و آن ها باید تلاش کنند تا او به موفقیت برسد. در تعطیلات نوروز همدیگر را بیشتر بشناسید.
ایام تعطیل فرصت مناسبی برای کنارهم بودن و گفت و گو کردن است. خانوادههایی که با هم گفتوگو میکنند همدیگر را بهتر میشناسند و درک بهتری از هم دارند چرا که طی گفتوگو با علایق و اهداف همدیگر آشنا میشوند. صحبت در مورد مهمترین اتفاقات سال گذشته، آنچه برای تک تک افراد خانواده مهم بوده و آنچه آن ها را آزار داده نه تنها باعث میشود اعضای خانواده خواستههای درونی خود را با یکدیگر درمیان بگذارند بلکه رشد فکری و کلامی آن ها نیز افزایش مییابد.
در مقابل اگر در خانوادهای گفت و گو صورت نگیرد، بیشتر اعضا نیازهای کلامی خود را با دوستانشان از طریق فضای مجازی، چت کردن یا راههای دیگر برطرف میکنند. آنچه در پس این اتفاق وجود دارد این است که هر بار که آن ها با دوستانشان صحبت میکنند اولویتهای دوستانشان برایشان مهمتر میشود و از خانواده خود فاصله بیشتری میگیرند.
هدفگذاری را فراموش نکنید. تعطیلات ابتدای سال فرصت خوبی است که با گفتوگو برای زندگی هدفگذاری شود. فکر کردن به هدفهای جدید فردی، تغییرات رفتاری، بیان نقطه ضعفها و این که چگونه میتوان نقطه ضعف هارا به نقطه قوت تبدیل کرد میتواند گامی مهم در دستیابی به موفقیت باشد.
اگر پدر خانواده با بیان اهدافش از نقطه ضعفهایش بگوید به فرزندانش میآموزد که انتقاد پذیر است و با وجود اینکه از نظر سنی بزرگتر از سایر اعضا است خود را کامل نمیداند و قدرت و قابلیت شنیدن نقطه ضعفهای خود را دارد. این رفتار پدر جذابیت او را افزایش داده و او را به الگویی مناسب تبدیل میکند. همه موارد یاد شده باید با احترام و به دور از خنده، مسخره کردن، کنایه و توهین صورت بگیرد.