معمولاً ترس از پزشک در کودکان معمول است ممکن است این ترس به دلیل دردی باشد که شاید کودک به هنگام تزریق واکسن یا انجام آزمایش خون یا نزدیک شدن یک فرد غریبه به محدوده بدن کودک در او به وجود آمده باشد و همین امر باعث به وجود آمدن اضطرابهای شدید به محض ورود […]
معمولاً ترس از پزشک در کودکان معمول است ممکن است این ترس به دلیل دردی باشد که شاید کودک به هنگام تزریق واکسن یا انجام آزمایش خون یا نزدیک شدن یک فرد غریبه به محدوده بدن کودک در او به وجود آمده باشد و همین امر باعث به وجود آمدن اضطرابهای شدید به محض ورود به محیطهای درمانی و دیدن افرادی که دارای روپوش سفید هستند در کودک میگردد که ممکن است با دیدن این صحنه کودک شروع به جیغ زدن و گریه کردن کند که مسئله موضوعی غیرعادی نیست . اما چیزی که به این موضوع شدت میبخشد حرف و رفتار والدین در زمانهایی است که کودک نیازی به دکتر رفتن ندارد . اینگونه رفتارها باعث تشدید ترس کودکان از دکتر رفتن میگردد:
با کودکتان صحبت کنید نه صرفاً در مورد کارهایی که نباید انجام دهد یا رفتارهایی که باید رعایت کند بلکه در مورد دلایل ترس و اضطرابش از رفتن پیش پزشک معالج با او صحبت کنید. چنین گفتوگویی به از بین بردن ریشه تشویش و اضطراب کودکان از رفتن پیش پزشک کمک میکند. چرا که برخلاف تصور کودکان پزشک آنها را از والدینشان جدا نمیکند و قرار هم نیست که معاینه دردناک یا تزریق آمپول صورت بگیرد.
ترساندن کودکان از دکتر برای آرام کردن
“اگه شلوغ کنی میبرم دکتر آمپول بزنه”در این وضعیت کودک میترسد که هر لحظه ممکن است او را پیش دکتر برده . برایش آمپول بزنند والدین نبایستی برای تهدید کودک دکتر را اهرم فشار خود بدانند و دیگر اینکه آمپول زدن را تنبیهی برای کار نادرست کودک قرار دهند بلکه باید آمپول را وسیله برای بهبود وضعیت سلامت کودک معرفی کنند .
اگه مراقب نباشی و مریض بشی میبرمت دکتر
شما میتوانید برای فهم بهتر مسایل آنها را برای کودک خود توضیح دهید . مثلاً همه آدمها برای حفظ دندانهای سالمشون نیاز دارن که هر شب مسواک بزنن پس من و شما هم باید هر شب قبل از خواب مسواک بزنیم . ترساندن کودک از بیماری نتایج ناخوشایندی حتی در بزرگسالی دارد.
ابراز نگرانی بیش از حد از بیماری کودک
برخی از والدین به محض دیدن علائم بیماری در کودک خود ابراز نگرانی شدید میکنند این والدین معمولاً آب دیدن فرزند بیمارشان و حتی صحنه آمپول زدن و سرم زدن به او دچار نگرانی میشوند و حتی در کنار کودک خود گریه میکنند. همین اضطراب و نگرانی والدین به طور مستقیم به کودک منتقلشده و باعث ترس از دکتر و محیط درمانگاهی میگردد.
وقتی کودک مریض میشود باید توسط پدر و مادر دلداری داده شود و به او اطمینان دهیدم که بعد از گذشت دوره درمان و مصرف داروها بهتر میشوی و دیگر اینکه همه ممکن است مریض شوند” من هم در دوران کودکی بیمار میشدم ” .
زدن حرفهای غیر واقعی به کودکان
از کارهایی که اغلب پدر و مادرها انجام میدهند حرفهای غیر واقعی و دروغین به کودک به هنگام بیماری است . معمولاً پدر و مادرهایی که کودک خود را برای آمپول زدن میبرند شروع میکنندبه کوچک شمردن این کار و سرهم کردن حرفهای غیر واقعی مانند “آمپول که درد نداره” یا “واکسن زدن که چیزی نیست ” درحالیکه کودک متوجه میشود که هم آمپول زدن و هم واکسن زدن و آزمایش گرفتن همه کارهایی است که برای او دردآور است پس کودک نسبت به پزشک پرستار و والدین در ارتباط با این موضوع بیاعتماد میشود و همین بیاعتمادی باعث به وجود آمدن ترس در کودک درزمان مراجعات بعدی او به دکتر میشود.
راه حل: روش کار این است که به پدر و مادر برای کودک شرح دهند که آمپول زدن ، واکسن زدن و آزمایش گرفتن درد دارد ولی این درد کوتاه و قابلتحمل است . شما میتوانید برای کم شدن درد آمپول زدن از راههای تجسمی و بازی کردن استفاده کنید. میتوانید برای کودک شرح دهید که آمپول زدن مثل نیش زنبور است و خودتان را به شکل زنبور درآورید و ویز ویز کنید . یا دکتر بازی در خانه و آمپول زدن به عروسک یا نقاشی کردن ماجرا یا خواندن کتاب میتواند کودکان زیر ۸ سال را برای رفتن نزد پزشک یا آمپول زدن آماده کند.
یک جعبه بازیِ لوازم پزشکان را برای کودکتان خریداری کنید و به او اجازه بدهید تا شما و عروسکهایش را معاینه کند.
غافلگیر کردن کودکان و توضیح ندادن وقایع پیش روبه کودکان
بعضی از پدر و مادرها معمولاً از شرح دادن وقایع به کودک خود سر باز میزنند و برای جلوگیری از داد و قال کودک به او نمیگویند که میخواهند پیش دکتر بروند یا دکتر برایشان آمپول تجویز کرده . ابتدا کودک را پیش دکتر برده و سپس داروها را تهیهکرده و پیش تزریقات میبرند . همین کار باعث به وجود آمدن بیاعتمادی در کودک و ترس و اضطراب دروی میشود .
راه حل : اگر خواستید فرزند خود را نزد پزشک ببرید حتماً برای وی توضیح دهید و همین طور اگر پزشک تزریق دارو را پیشنهاد داد حتماً به کودک خود بگویید و به او آمادگی ذهنی دهید.
احساس کودکان را سرکوب نکنید
“گریه نکن مرد که گریه نمی کنه ” یا “تو بزرگ شدی نباید گریه کنی “. معمولاً پزشکان و پرستاران وضعیت و شرایط روحی کودک را درک میکنند و تنها شما با جلوگیری از ابراز احساس کودک و گریه او باعث میشوید یک واکنش هیجانی اشتباه را تجربه کرده که در آینده تأثیر منفی بر او خواهد گذاشت.
راه حل : شما میتوانید بجای گفتن «گریه نکن» بگویید: «میدونم آمپول درد داره اما دردش کوتاه و موقتی و تو می توانی تحمل کنی. اگه خواستی گریه کن اگر هم خواستی دست منو بگیر و فشار بده!»
کودکان را تشویق کنید
چنانچه کودک با رعایت همه مسایل گفتهشده از دکتر رفتن و تمامی مسایل مربوط به پزشکی میهراسد میتوانید برای او جایزه تعیین کنید و یا خوراکی مورد علاقهاش را بخرید یا او را به مکان تفریحی که دوست دارد ببرید میتوانید از کودکان دیگر کمک بگیرید کودکانی که آرام در مطب پزشک نشستهاند همصحبتی آنان با کودک شما میتواندبه او آرامش ببخشد .
متأسفانه در برخی موارد این روشها جوابگو نیست. اگر ترس در کودکی به حدی شدید باشد که مانع معاینه پزشک یا مانع تزریق آمپول گردد این ترس غیرطبیعی است. در این موارد با مراجعه به روانشناس و بهکارگیری تکنیک های رفتاردرمانی ترس کودک کم و گاهی حذف میشود اما به هر حال ترس در مقابل درد طبیعی است.