وقتی ارزشها، ضد ارزش میشوند…

امروزه، ماهواره این ابررسانه ی جمعی با نفوذ در حریم خلوت و خصوصی مردم، تبدیل به فرمانروای اجتماعی و فرهنگی شده تا فرهنگ و ارزشهای جامعه غربی را بتدریج و بدون مقاومت جایگزین دغدغه و هویت کاربران خود کند. این روزها، این رسانه قدرتمند، بیش از پیش جایگاه ویژه ای را نزد خانواده های ایرانی […]

امروزه، ماهواره این ابررسانه ی جمعی با نفوذ در حریم خلوت و خصوصی مردم، تبدیل به فرمانروای اجتماعی و فرهنگی شده تا فرهنگ و ارزشهای جامعه غربی را بتدریج و بدون مقاومت جایگزین دغدغه و هویت کاربران خود کند. این روزها، این رسانه قدرتمند، بیش از پیش جایگاه ویژه ای را نزد خانواده های ایرانی پیدا کرده است.

 

ظهور تکنولوژی های نوین ارتباطی به همراه تحولاتی، بسیاری از کارکردهای خانواده را دچار اختلال کرده است. تحولاتی که خود منشأ بروز دگرگونیهای عمیق و اساسی در نوع روابط و ارزشهای خانوادگی می باشند. بسیاری از این تحولات و دگرگونی ها از بیرون بر خانواده تحمیل می شود.

 

شبکه های ماهواره ای قادرند احساس شخص از واقعیت را تغییر بدهند و با تاثیر گذاری بر روی افکار و روان مخاطبان خود، به راحتی نوع دیدگاه و سلایق مردم را متحول سازند. این واقعیت را نباید نادیده گرفت که ارزش های غیر اخلاقی براحتی از طریق ماهواره در قالب قواعد و هنجارها و نمادها قابل پیاده شدن در محیط گرم خانواده است. ماهواره با توجه به توانمندی هایی که دارد، یکی از عوامل بسیار مهم دگرگونی ارزش ها و باورها می باشد، چه اینکه قادر است با برنامه ریزی های دقیق و کنترل شده، اندیشه های مردم یک جامعه را شکل دهد و رفتار آنان را بصورت دلخواه سمت و سو دهد.

 

شبکه های ماهواره ای در قالب میان برنامه ها و آگهی ها، ارزش های متفاوتی چون فرهنگ برهنگی، مصرف گرایی، تجمل پرستی، ترویج بی مبادلاتی اخلاقی و… را به نمایش گذاشته و رفته رفته فرهنگ وقار و پوشیدگی به فراموشی سپرده شده، رقابت برای عرضه هرچه بیشتر جذابیت های جنسی، به فرهنگ غالب در کشور تبدیل شده است.

 

قدرت تاثیر گذاری ماهواره محدود به تغییر ارزش ها تنها در حوزه تضعیف ارزش ها و ارزش های جایگزین در رفتار بینندگان نمی باشد، بلکه این رسانه قادر است در حوزه های مربوط به حریم های خصوصی افراد نیز به طور خاص، تغییراتی ایجاد کند و گاهی به فرد بدون اینکه در جریان باشد تحمیل می شود، یعنی وجدان آدمی را دستکاری می کند، چنین تغییراتی، بسترهای مناسبی برای آسیب رسانی علیه خانواده و پیامد های ناگوار آن فراهم می سازد.

 

شبکه های ماهواره ای، هویت تازه ای به مشاهده گران خود می بخشند و آنها را وامی دارند تا ارزشهای غلط و فاسد را جایگزین ارزش های اخلاقی دانسته و سعی در حفظ و ثبات آنها برآیند، چرا که زبان تصویر، قدرت فوق العاده ای در جهت تحکیم با تضعیف ارزشها دارد، از این رو برنامه های ماهواره در کشورهای سازنده، شاید مناسب حال مردم آن جامعه و در جهت سیاست های حاکم بر آنان باشد، ولی در جامعه ای که آن روابط، ارزشها و هنجارها به گونه ای دیگر است، نتیجه ی عکس داده وهنجار های جامعه اسلامی را مورد حمله قرار می دهد و خانواده را دچار تغییر می کند که اگر به درستی مدیریت نشود، خانواده ها دچار تزلزل خواهند شد.

 

تاثیر برنامه های ماهواره بر افکار عمومی و عملکرد مخاطبان به ویژه از نظر تربیتی و جامعه پذیری امر روشنی است. کانال های ماهواره ای موجب می شوند زنان و دختران جوان، با دیدن فیلم ها و سریال های شبکه های فارسی زبان، مطابق حس همزاد پنداری، به تقلید از نوع پوشش و آرایش هنرپیشگان برآمده، سعی در هرچه شبیه تر کردن خود با آنها کنند. بواسطه معرفی الگوهای ذهنی و عملی رفتار، در گذر از برنامه های مختلف، معرفی شخصیت ها و سمبل های مطرح شده، شخصیت های سریالها، فیلم ها و… پس از مدتی تعدادی از این الگوها را در بییندگان خود درونی می کند.

 

یادگیری از راه مشاهده، یکی از تئوری هایی است که رفتار الگوهای بینندگان را در بروز رفتارهای نابهنجارانه تبیین می کند. الگو هایی که امروزه افراد برای خود برمی گزینند و از رفتارهای آنان پیروی می کنند. عوامل مختلفی کنترل رفتار انسان را در دست دارد که سبب بروز چنین رفتارهای نابهنجارانه می شود. مردم نه بوسیله نیروهای درونی رانده می شوند، نه محرک های محیطی آنان را به عمل سوق می دهند، بلکه کارکردهای روانشناختی بر حسب یک تعامل دو جانبه بین شخص و عوامل تعیین کننده ی محیطی تبیین می شوند، به طور دقیق «شخص»، «محیط»، «رفتار شخص» برهم تاثیر و تأثر متقابل دارند و هیچ کدام از این سه جزء را نمی توان جدا از اجزای دیگر به عنوان تعیین کننده ی رفتار انسان به حساب آورد.

 

اغلب سریال های به ظاهر خانوادگی حاوی داستان هایی از عشق ها و روابط نامتعارفی است که بیننده را بعد از مدتی به طور غیر ارادی و ناخودآگاه وارد به همسان سازی زندگی واقعی و شخصی خویش با تصاویر پخش شده از ماهواره می کند. مصادیقی چون خیانت به همسر ، افزایش سن ازدواج، بی تفاوتی به حریم خانواده و بی بندوباری فکری و فرهنگی در جامعه، نمونه ی بارزی از نتیجه ی الگو پذیری از الگوهای غلط برنامه های ماهواره ای است.

 

 

نویسنده این مطلب :

فرزند پرتال

به اشتراک بگذارید :

دیدگاه شما