اوتیسم یک اختلال رشدی مغزی است که به وسیله آسیب در تقابلات (مداخلات) اجتماعی و ارتباط و همچنین رفتارهای تکراری و ویژه تقسیم‌بندی می‌شود، این علایم همگی پیش از سه سالگی کودک ایجاد می‌شود. اوتیسم بسیاری از بخش‌های مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد و این که چطور این اتفاق رخ می‌دهد، هنوز درک نشده‌است. اختلال طیف اوتیسم (ASD) همچنین شامل سندرم آسپرگرو (PDD_NOS) می‌شود که علایم و نشانه‌های خفیف‌تری دارند.

اوتیسم یک نشانه ژنتیکی قوی نیز دارد که البته بسیار پیچیده‌است و به وسیله تقابل بین ژنی (گروهی از ژن‌ها) و یا گاهی جهش ژنی ایجاد می‌شود. والدین معمولاً به علایم موجود در دو سال ابتدایی زندگی فرزندشان توجه می‌کنند و مداخلات رفتاری شناختی زود هنگام می‌تواند به کودک کمک کند تا مهارت‌های ارتباطی، اجتماعی و حمایت‌های فردی را کسب کند. البته عده اندکی از این کودکان به این سطح رشدی می‌رسند. فرهنگ برخورد با اوتیسم رشد کرده‌است، به طوری که برخی در پی درمان ویژه هستند و برخی معتقدند که به این پدیده باید به چشم یک تفاوت و نه اختلال نگریست.

ماساژ دادن:

ماساژ دادن قسمتي از بدن کودک که آن را تکان مي دهد، مي تواند روش موثري براي کمک به متمرکز شدن حواس او باشد. اين استراتژي ساده، اغلب خيلي تاثير گذار است اگر چه بعضي از کودکان نياز دارند در مورد لمس شدن آگاهي داشته باشند.

الگو دهي:

خيلي از کودکان در شروع کار با مشکل مواجه مي شوند. به کودک اجازه دهيد شما را تماشا کند و چندين بار حرکات را انجام دهيد .بعضي اوقات انجام حرکت هم زمان با کودک مفيد مي باشد. براي مثال کودکي که قادر نيست از روي صندلي بلند شود، اگر شما کنارش بنشينيد و بگوييد (حالا با هم بلند مي شويم) و بعد با او بلند شويد، قادر خواهد بود اين کار را انجام دهد.

راهنمايي با گرفتن دست ها:

بعضي اوقات در طول يک حرکت نياز است که چندين بار دست يا بازوي کودک را هدايت کنيم . براي مثال ، وقتي کودکي را براي ساختن برجي با وسايل دست ساز تشويق مي کنيم ابتدا معلم فعاليت را شروع مي کند و بعد دست کودک را براي مدتي هدايت مي کند ،از آن به بعد کودک قادر است خودش آن را ادامه دهد.

ريتم و موسيقي:

براي بعضي از بچه ها، خواندن يک آواز با يک آهنگ مناسب يا شمردن براي شروع و ادامه دادن يک حرکت مفيد مي باشد .براي مثال اگر کودکان آهنگ مخصوصي را در زمان مناسبي مي خوانند، شما با زدن ضربه با دستانتان روي ميز و گفتن 1،2،3 به حرکتشان کمک کنيد.

حرکات کنترل نشده:

بعضي اوقات اندام کودک حرکات ناخواسته اي انجام مي دهد، که او را آشفته مي سازد يا از انجام کار او جلوگيري مي کند. مثلا مشاهده مي کنيم که کودکي بعضي اوقات ضمن انجام کار دست هايش را تکان مي دهد. در بعضي موارد او آن قدر درگير اين کار مي شود که مانع انجام کارش مي شود. ما بايد با پايين آوردن دست ديگر به آرامي به او کمک کنيم يا چيزي براي نگه داشتن به او بدهيم. بعضي اوقات مي توانيم به کودک ياد بدهيم تا يک دستش را داخل جيبش بگذارد، ضمن اينکه با دست ديگرش در حال انجام کار است. براي بعضي از بچه ها بعد از اينکه مهارتي را تمرين کرده اند، تشويق هاي کلامي مي تواند مناسب و کافي باشد.

تمرين فيزيکي:

بعد از ورزش هاي قدرتي فيزيکي ، بعضي از بچه ها قادرند براي مدتي اندام را به طور موثرتري هماهنگ کنند.

• تفاوت هاي اجتماعي

اشخاص اوتيسم با قراردادهاي اجتماعي مشکل دارند. اما براي ما که قبل از صحبت کردن، بسياري از اين قوانين را ياد گرفته ايم ، مشکلي را بوجود نمي آورد. اين قراردادها به اين بستگي دارد که ما چه موقع و چطور به مردم نگاه کنيم، چقدر طول مي کشد تا ما جواب سوال را بدهيم، چطور و چگونه مي توانيم آن را قطع کنيم و امثال آن ها. در حقيقت هزاران قوانين اجتماعي و رابطه اي در همه جا وجود دارد که ما آن ها را به کار مي گيريم. براي کودکان اوتيسم اين قوانين يک مبارزه پايان ناپذير است. حسي که آن ها در آن زمان دارند، ناتواني براي پاسخ گويي، ناتواني براي متوقف کردن پاسخي که مي دهند، همه و همه دلايلي براي رفتار نامناسب اجتماعي هستند که آن ها را بي علاقه نشان مي دهد. براي مثال، دانش آموزي ممکن است توجه کودک ديگري را با موفقيت جلب کند و به او لبخند بزند ولي بعد قادر نباشد با او صحبت کند.

• آموزش مهارت هاي اجتماعي

کودکان اوتيسم اغلب مشکلات عديده اي در برخوردهاي اجتماعي دارند که بيشتر آن ها را بديهي مي دانيم . اين کودکان تجربه بسيار متفاوتي از دنيا نسبت به افراد ديگر دارند ، بنابراين خيلي تعجب آور نيست  که عمل ها و عکس العمل هاي ديگر افراد اغلب براي آن ها به صورت يک راز خودنمايي مي کند. وقتي ما در موقعيت هاي اجتماعي قرار مي گيريم، به شدت به تجربيات خودمان وابسته هستيم براي اينکه تصميم بگيريم در اين موقعيت چگونه عمل کنيم و به ديگران پاسخ دهيم، اين تجربه ي به اشتراک گذاشته شده، اساس توانايي احساس ما و درک ديگران است.

براي کودکاني که اندام و حواسشان به طور بسيار متفاوتي پاسخ مي دهد، تعجب آور نيست که اغلب به طور نامناسبي عکس العمل نشان دهند. اين کودکان اغلب در مورد تفاوت هاي ظريف حالات چهره  يا عکس العمل هاي دست و پا به هنگام صحبت کردن آگاهي ندارند. حرکاتي که باعث مي شود ما درعکس العمل هايمان در برخورد با ديگران از آگاهي خوبي برخوردار باشيم . يک ابرو بالا انداختن باعث مي شود تا ما عنوان و موضوع مکالمه را تغيير دهيم . يا يک حالت خشک، نشانه اي است براي ما تا از کنار شخصي به آرامي دور شويم. عکس العمل افراد اوتيسم اغلب اوقات غير قابل بررسي يا بي ادبانه به نظر مي رسد. به هر حال افراد اوتيسم اغلب براي برقراري ارتباط و برخورد تمايل دارند و عقب نشيني يا فقدان پاسخ از طرف اشخاص آنها را گيج يا ناراحت مي کند.

• کودک اوتيسم نياز به آموزش دارد

افراد عادي در مورد چگونگي برخورد با ديگر افراد، از محيط به طور غير مستقيم چيزهاي زيادي ياد مي گيرند. اما براي کودک اوتيسم، آموزش بايد به طور مستقيم باشد تا ياد بگيرد چگونه رفتارهاي لازم را انجام دهد. البته کار مشکلي است که ما همه ي ظرايف قوانيني که در دنياي اجتماعي وجود دارد را به آنان ياد بدهيم. به هر حال ما نياز داريم اين قوانين را به صورت واضح و ساده براي او هجي کنيم و اگر نياز باشد براي او بنويسيم.

به بچه هاي کوچکتر کمک کنيم تا از شرکت در صحبت ها و کارهاي ديگران لذت ببرند. بهترين موقع براي اين که به بچه ها کمک کنيم تا لذت برقراري ارتباط و دوستي با ديگر افراد را تجربه کنند، زماني است که آنها بسيار کوچک هستند . براي بعضي از بچه ها تنها راه برقراري ارتباط اين است که سعي کنيم به همان کاري که انجام مي دهند، مشغول شويم. مثلا شما بايد کنار آن ها خم شويد و برگ هاي پاييزي را با هم به صدا درآوريد، يا يک روبان را بتابانيد. به هر حال براي کودکي که به ندرت در مورد وجود ديگران شناخت دارد، يک نگاه گذرا بهتر از هر پاداشي مي تواند باشد. براي اين بايد دقت کنيم تا با گفتارمان به اين کودکان فشار وارد نکنيم و مکان ساکتي انتخاب کنيم تا حواس آن ها بار اضافي بيش از فعاليتي که انجام مي دهند، را تحمل نکند. وقتي فرد اوتيسم به يک گروه ملحق مي شود، بهترين کار اين است که به او اجازه دهيم تا در يک زمان با يک کودک برخورد داشته باشد .اين تماس بايد کوتاه و در صورت نياز ساختار بندي شده باشد.

• به کودک براي تشخيص و شناسايي احساسش کمک کنيد

اغلب اوقات کودکان اوتيسم احساس ديگران را تشخيص نمي دهند يا حتي احساسات خودشان را درک نمي کنند. بعضي از بچه ها در نظم دادن به احساسشان مشکل دارند و عکس العمل مثبت يا منفي يا حتي نمايش احساس متضادي با آنچه که شما انتظار آن را داريد نمي توانند بدهند. براي بچه هاي بزرگتر از تعدادي فعاليت هايي که به آن ها براي يادگيري و تشخيص احساسشان کمک کند بايد استفاده کرد. براي انجام کار مي توان از تصاوير و فعاليت هاي سودمند استفاده کرد. کار در جلو آينه که معلم با صورت خود شکل هاي ناراحتي ،شادي يا عصبانيت را نشان مي دهد و بچه را به انجام چنين بيان هايي تشويق مي کند، در کمک به او براي فهم تغييرات در قسمت هاي مختلف صورت مفيد است.

• تمرين موقعيت هاي اجتماعي متداول

براي کودکان تمرين موقعيت هاي اجتماعي متداول ،مانند ملاقات با افراد جديد و پرسش از ديگر بچه ها براي دوستي با آن ها مفيد است مانند موارد ديگر، روش هاي گفتاري در مورد رفتار با کودک اوتيسم خيلي موثر نيست. بعضي از بچه ها در موقعيت هاي بازي در يک نقش خوب پاسخ مي دهند. ويدئو هم ابزار مفيدي براي کودک است تا عملکرد خودش و ديگران را به صورت هاي ديگري ببيند. تعريف کردن يک داستاني که براي کودک موقعيتي را توصيف مي کند و احساسات شخصيت ها را توضيح مي دهد،مي تواند کمک مناسبي براي فهميدن اين موضوع باشد که چرا ديگران اين گونه عمل مي کنند و چه کارهايي مناسب است تا در اين موقعيت انجام دهد.

تاکيد بر روي آنچه که کودک بايد انجام دهد و آنچه که اشتباه انجام داده است. کودکان اوتيسم اغلب به انتقاد حساس هستند در برابر آن خيلي مضطرب مي شوند و در چنين مواقعي تمرکز کمتري در کارشان دارند، به همين دليل به توضيحات شما گوش نخواهند داد. پس سعي کنيد مثبت باشيد و کودک را در مورد اينکه چه کاري بايد انجام دهد راهنمايي کنيد و تا حد امکان از انتقاد بپرهيزيد.