مال و فرزند در این دنیا از جمله اموریست که برای انسان آراسته شده و قلب انسان مشتاق و متمایل به آنهاست و آرزو هایش بر محور آن ها دور می زند، اما این ها اموری فریبنده و زود گذر هستند که آن منافع و آمالی را که انسان از آنها انتظار دارد، برآورده نمی سازند.

فرزند دوستى يک ميل فطرى است. البته، مردم انگيزه هاى متفاوتى در جهت تقويت اين ميل فطرى دارند: در جوامع عشيره اى، فرزند منشأ قدرت بيشتر انسان مى شود. در مورد بعضى از مردم ديگر، فرزند را براى كمک به هنگام پيرى و درماندگى دوست مى دارند و سرانجام، انگيزه ديگر اين است كه فرزند را، دنباله وجود خود تلقّى مى كنند، يعنى، شخص وقتى توجّه پيدا مى كند كه زندگى اش ابدى نيست و سرانجام، مى ميرد، وجود فرزند را در واقع، مرتبه ضعيف ترى از وجود خود تلقّى مى كند و بقاى فرزند را پس از مرگ خود، بقاى خويش مى شمارد و اين فكر مايه آرامش او خواهد شد.

البته، در وراى همه اين انگيزه هاى مختلف كه نام برديم، یک ميل اصيل و مستقل فطرى به داشتن فرزند نيز در نهاد انسان وجود دارد و به نظر ما، اين خود، تفاوت روشنى است ميان دو انگيزه مال دوستى و فرزنددوستى: علاقه به مال، اصيل نيست؛ بلكه به عنوان وسيله اى براى تأمين ساير نيازمندي ها، مطلوب است، اما فرزند را مى توان گفت: اصالتاً، مطلوب است و خواست مستقل فطرى به آن تعلّق مى گيرد.

از اينجا است كه مى بينيم كسانى كه از داشتن فرزند، محرومند، آرام و قرار ندارند و به شدت احساس اين كمبود، آنان را رنج مى دهد و از روى ناچارى حاضر مى شوند كه فرزند خوانده براى خود برگزينند. داشتن فرزندخوانده، سنتى است كه در بسيارى از جوامع، وجود داشته است.

قرآن كريم، نه تنها مال و فرزند كه همه نعمت هاى دنيا را وسيله آزمايش مى داند و طبيعى است، چيزى وسيله آزمايش انسان قرار مى گيرد كه جاذبه اى داشته باشد و انسان را به دنبال خود بكشاند. اگر انسان علاقه اى به مال و فرزند نمى داشت و نسبت به آن بى تفاوت مى بود، در اين صورت، مال و فرزند، وسيله آزمايش او قرار نمى گرفت، تا معلوم شود آيا آن را از راه صحيح به دست مى آورد و در راه درست خرج مى كند؟ و آنجا كه بايد از مال بگذرد مى گذرد يا نه؟

پس ارزش منفى مال و فرزند، مربوط به اين دلبستگى هاى بيش از حدّ است كه مانع از وصول به كمال مطلوب خواهد شد و انسان را از كارهاى خوب باز داشته و به كارهاى زشت وا مى دارد