در هر جامعه ای ارزش ها و هنجارهایی وجود دارد که از طرف مردم پذیرفته شده است و همه سعی می کنند بر طبق قوانین این ارزش ها و هنجارها رفتار کنند، و اگر خلاف این عمل ثابت شود، ارزش به ضدارزش تبدیل شده و هنجار یک نوع ناهنجاری تلقی می شود.

رعایت هنجارهای اجتماعی، یکی از مهمترین عوامل ثبات و پایداری جوامع محسوب می شود. آنچه این هنجارها را تعیین می کند، دین، عرف و باورهای مشترکی است که به صورت یک نماد درمی آید و گاهی بخشی از این نمادها، به صورت شکلی معین از یک عمل، مورد قرارداد توافقی جمع قرار می گیرد.

پوشش یکی از این هنجارهاست که حدود و گوناگونی آن، براساس توافق جمعی و التزام به آن بر سلامت و آرامش روانی جوامع تأثیر می گذارد. در جامعۀ ما نیز، پوشش زنان و مردان از همین هنجارها و توافق های اجتماعی است که شالودۀ عمیق دینی و سنتی دارد و گاهی زمینه های سیاسی آن را تقویت کرده است.

آنچه از این توافق های اجتماعی انتظار می رود، برقراری روابط سالم بین زن و مرد در اجتماع، تسهیل روابط اجتماعی و همچنین فراهم کردن زمینه های رشد فرهنگی، هنری، عاطفی و اجتماعی است و به زنان و مردان این امکان را می دهد تا فارغ از انگیزه ها و ویژگی های جنسیتی خود، تنها به عنوان کانون تفکر و خرد، منشأ اخلاق، عاطفه، سرچشمه روح و هنر در تعاملی پویا، قابلیت های انسانی خویش را ظاهر سازند و در عین بهره وری از اندیشه و حتی عواطف انسانی یکدیگر، از تبعات ابتذال و نفسانیت ناشی از روابط بی بند و بار و سطحی مصون بمانند.

اما متأسفانه، در جامعه امروز ما، این هنجار در بعضی موارد به مرز ناهنجاری رسیده است و بسیاری از ما، جوانان خود را از رعایت پوشش و حجاب دور کرده ایم و از لباس ها و آرایش هایی استفاده می کنیم که نه تنها شایسته شخصیت یک جوان ایرانی نیست، بلکه سیمای ما را بسیار زشت جلوه می دهد. و در بسیاری مواقع دیده می شود که پرداختن به امور اینچنینی ما را از موفقیت در تحصیل یا حتی کار و شغل مورد علاقه مان بازداشته است.

متفکر شهید، استاد مطهری در کتاب ارزشمند خویش «مسأله حجاب»، انگیزه طرح مسأله حجاب را چنین بیان می فرمایند: «هدف نویسنده و همچنین گروه روشنفکر و متدین انجمن اسلامی پزشکان از طرح و بحث و نشر «مسأله حجاب» این است که احساس شد، گذشته از انحرافات عملی فراوان که در زمینه حجاب بوجود آمده، این مسأله و سایر مسایل مربوط به زن، وسیله ای شده در دست یک عده افراد ناپاک و مزدورصفت که از این پایگاه، علیه دین مقدس جار و جنجال تبلیغاتی راه بیندازند، بدیهی است که در شرایط موجود که نسل جوان از جنبه مذهبی به قدر کافی راهنمایی نمی شود، این تبلیغات آثار شوم خود را می بخشد.»

با توجه به این مسأله، پس چرا ما دختران و پسران جوان از آنچه که به سلامت روح و جسم ما کمک می کند و راهی هموار در جهت رسیدن به اهداف، در مقابلمان قرار می دهد پرهیز می کنیم؟! متأسفانه جوانان ما، در استفاده از اوقات فراغت خویش حساسیت نشان نمی دهند و اگر زمانی، فرصتی به عنوان اوقات فراغت داشته باشند، به افراط در رسیدگی به وضع ظاهر خود سپری می کنند، و متأسفانه با ظاهری ناپسند در جامعه وارد می شوند که اگر محل حضور آن ها اندکی در جهت رسیدن به اهداف آن ها را یاری دهد، باعث گمراهی و حواس پرتی آن ها شده و در نتیجه از مسیر اصلی منحرف می شوند. پس چقدر پسندیده است که جوانان عزیز ما به فردایی که در انتظارشان است بیندیشند، و آن را با گام های استوار و اهداف عالی امروز خویش بسازند، تا هرگز دچار چه کنم ها نشوند.

مریم نوجوان 15 ساله ای است که شیوه زننده خاصی در لباس پوشیدن و آرایش صورت به کار برده، وقتی از او می پرسم چرا اینطور وارد جامعه می شوی؟ می گوید: «خب اینم یه جورشه، دلم می خواد راحت باشم و بهم خوش بگذره. دوست دارم خیلی قشنگ تر از اون چیزی که هستم خودمو نشون بدم.»

حرف های مریم می تواند برای هر کسی تفکر برانگیز باشد. شاید او به نوعی از خود کم بینی رسیده است یا از طرف خانواده و دوستان به فراموشی سپرده شده که می خواهد با ظاهری جدای آنچه در عرف جامعه است این خلاء را جبران کند. در خیلی از مواقع این ما هستیم که دچار هیجان بی مورد می شویم یا به عبارتی ساده تر از موقعیتی که پیش رویمان قرار می گیرد سوء استفاده منفی می کنیم؛ به طور مثال: آزادی را آن گونه که خودمان دلمان می خواهد معنی می کنیم. در این صورت بدون اینکه خودمان بخواهیم، وسیلۀ تبلیغاتی رایگانی می شویم و هر لحظه به صورتی متفاوت از قبل در جامعه حاضر می شویم. اگر ما به عنوان دختران ایرانی و پسران این جامعۀ اسلامی برای خودمان ارج و ارزش قائل شویم هرگز، دچار خودکم بینی های کاذب نخواهیم شد، بلکه همیشه و در همه جا الگوی بی مثال جوانان دنیا قرار خواهیم گرفت.

استاد شهید «مرتضی مطهری» در این زمینه در کتاب مذکور معتقدند: اساساً روح بشر، فوق العاده تحریک پذیر است و اشتباه است اگر تصور شود که تحریک پذیری روح بشر محدود به حد خاصی است و از آن پس آرام می گیرد. همانطور که بشر اعم از زن و مرد در ناحیه ثروت و مقام از تصاحب ثروت و تملک جاه و مقام سیر نمی شود و اشباع نمی گردد؛ در ناحیۀ امور جنسی نیز چنین است و همیشه مقرون به نوعی احساس محرومیت است. در این صورت شیوع اختلالات روحی و بیماریهای روانی را پیش رو داریم. فلسفه پوشش اسلامی به نظر ما چند چیز است که باید مورد بررسی قرار گیرد. بعضی از آن ها جنبۀ زمانی دارد، بعضی جنبۀ اجتماعی و بعضی مربوط به خانواده و خانه می شود و بعضی مربوط به بالابردن احترام زن و جلوگیری از ابتذال وی است.

آنچه در جامعۀ امروز ما مسلم آن است که بدحجابی نه تنها گریبان گیر زنان و دختران شده بلکه در بین مردان و پسران هم دیده می شود و این مسأله باعث تأسف و نگرانی می باشد. مهمترین اقدام این است که با رعایت چارچوب و قوانین، راه را برای جوانان هموار کنیم. آن ها را با خانواده نزدیک کنیم و از همه مهم تر این که علت داشتن حجاب و پوشش را برایشان روشن و مشخص کنیم.

با توجه به مطالب فوق باید گفت اگر ما دختران و پسران به ارزش و هویت واقعی خود پی ببریم هرگز خود را بازیچه دیگران قرار نمی دهیم و با رعایت پوشش و حجاب، خویشتن را مانند مرواریدی در صدف حفظ خواهیم کرد. به امید روزی که همۀ ما ارزش ها و هنجارها را جدی بگیریم.