در بررسی تمایل فـرد بـه گروه از سنین پایین تا سنین نوجوانی و جوانی مراحل مختلفی مشاهده میشود. کودکان در حدود 2 تا 3 سالگی، خود محور بوده و غالبا تمایل دارند که به تنهایی بازی کنند. بعد از این سـنین تا قبل از 5 تا 6 سـالگی بـعضا گروه های دو الی سه نفره […]
در بررسی تمایل فـرد بـه گروه از سنین پایین تا سنین نوجوانی و جوانی مراحل مختلفی مشاهده میشود. کودکان در حدود 2 تا 3 سالگی، خود محور بوده و غالبا تمایل دارند که به تنهایی بازی کنند. بعد از این سـنین تا قبل از 5 تا 6 سـالگی بـعضا گروه های دو الی سه نفره که ممکن است همجنسن یا غیرهمجنس باشند در سطح کودکان دیده میشود. این گروه ها معیارهای خاصی برای خود وضع نکرده و در صورت لزوم عمدتا از معیارهای ارائه شده توسط بزرگسالان پیروی میکنند، به عنوان مثال اگر فرضا پدری فرزند و دوستانش را از دکتربازی (که بلافاصله کودکان را به کنجکاوی در سطح بدن و مسائل زودرس جنسی میکشاند) منع نماید، فرزند و دوستانش آن را میپذیرند.
در سنین 5 تا 6 سالگی تا حدود 10 تا 11 سالگی رفته رفته جـاذبه های گـروهی در کودکان افزایش یافته و این کودکان گروه های دو سه نفره همجنس یا غیرهمجنس را تشکیل داده و در این گروه ها از یکدیگر تقلید کرده و به ابراز عقاید خویش میپردازند.
کودکان در این گروه ها رفتهرفته به استقلال طلبی خود تـوجه مـینمایند (و مثلا اگر در این سنین پدر و مادر فرزند و دوستانش را از دکتربازی منع نماید، ممکن است آن ها دور از چشم والدین به بازی خویش بپردازند.) به همین ترتیب کودکان در این سنین، بعضا با به تسمخر گـرفتن مـعیارهای دنیای بزرگسالان، تلاش میکنند که معیارهای لازم را مستقلا انتخاب نمایند. در این گروه ها، رهبری گروه با بچههای بزرگتر، باهوشتر و خوش خلق تر است. در سنین 10 تا 11 سالگی و 15 تا 16 سالگی گروه های کوچک و غالبا مـختلط قـبلی تـبدیل به گروههایی 12-10 نفره و از یک جـنس مـیشود در ایـن گروه ها که اعضای آن بعضا با خصومت به ارزش های دنیای بزرگسالان مینگرند، استقلالطلبی کاملی مشاهده میشود که از این مسئله به عنوان از شـیر گـرفتن روانـی نیز یاد شده است.
گروه های مزبور که گـروه هـمسالان یا گروه مرجع نامیده میشوند به برخی از تمایلات اساسی نوجوانان پاسخ مثبت میدهد. از این رو نوجوانان که غالبا در دنیای بـزرگسالان به راحتی مـورد پذیرش قرار نمیگیرند، خود را شدیدا نیازمند پذیرفته شدن در گروه های هـمسالان میبینند. برخی از ویژگیهای گروه همسالان کاهش اضطراب نوجوانان، پاسخ به تمایل در زندگی جمعی و جمعگرایی، پاسخ به هویت جویی جـوان و… اسـت.
نوجوان در روند بلوغ خویش بـه آیـنده با بیم و امید مینگرد چرا که از سویی جاذبههایی نظیر استقلال، وسعت عمل داشتن و امثالهم که در آیـنده وجـود دارد، او را نـسبت به آینده علاقهمند و دلگرم میسازد و از سویی پیچیدگی ها، دشواری ها و مسوولیت هایی که در آینده مـتوجه جـوان مـیشود نسبت به آینده در وی نوعی از بیم و هراس را ایجاد مینماید. طبیعتا این احساس دوگانه نسبت بـه آیـنده، سـبب خلجان خاطر و اضطراب نوجوان شده و نوجوان با گردآمدن در کنار سایر همسالان خود از اضطراب خـویش مـیکاهد.
گذشه از کاهش اضطراب نوجوانان که ناشی از نگرش دوگانه آن ها نسبت بـه آیـنده مـیباشد، نوجوان با وارد شدن در گروه همسالان امکان این را مییابد که از وابستگی های خویش به خانواده کاسته و در گـروه هـمسالان خـود استقلال و استقلالطلبی را مزمزه کند. ایجاد امکانی بـرای نـوجوان در حرکت از تفرد به سوی زندگی اجتماعی و اجتماعی شدن است.