بـهطور کـلی واکنش های منفی کودک در برابر نوزاد تازه متولد شده، از میل کودک به تنها و «محبوب گرامی» مادر بودن ناشی میشود. این میل به اندازهای در کودک قوی اسـت کـه هیچ رقیبی را تحمل نمیکند. وقتی نوزاد متولد میشود، کودک بزرگتر برای حفظ عـشق و عـلاقۀ انحصاری پدر و مادر به رقابت […]
بـهطور کـلی واکنش های منفی کودک در برابر نوزاد تازه متولد شده، از میل کودک به تنها و «محبوب گرامی» مادر بودن ناشی میشود. این میل به اندازهای در کودک قوی اسـت کـه هیچ رقیبی را تحمل نمیکند. وقتی نوزاد متولد میشود، کودک بزرگتر برای حفظ عـشق و عـلاقۀ انحصاری پدر و مادر به رقابت با او میپردازد. این رقابت ممکن است آشکار یا پنهان باشد، و ایـن امـر بـه طرز برخورد والدین در برابر احساسات کودک بزرگتر نسبت به نوزاد بستگی دارد.
برای نمونه بعضی از والدین از هم چشمی میان کودکان خود چنان خشمگین میشوند که هر گونه بیان آشکار آن را سرکوب میکنند. بـرخی از والدین با انواع سیاست بازی سعی میکنند که هیچ گونه بهانهای بـرای بـروز واکنش های منفی به دست کودکان ندهند. آن ها میکوشند کـودکانشان را متقاعد کنند که همۀ آن ها، به طور یـکسان مـورد علاقۀ والدینشان هستند و هدایا، تمجیدها، کمک ها، پوشاک و خوراک بهطور عادلانه میان آن ها تـقسیم مـیشود. با وجود این هیچ یک از این بـرخوردها حـسادت کودکان را از بـین نـمیبرد و مـیل به تنها «محبوب بودن» همچنان در آنان بـاقی میماند. از آنجا که چنین تمایلی را نمیتوان برآورده کرد، در نتیجه نمیتوان بهطور کـامل از حـسادت کودکان بزرگتر جلوگیری نمود.
البته بـروز واکنش های منفی و حسادتآمیز در کـودکان نـسبت به نوزاد تازه به دنـیا آمـده، به عوامل دیگری نیز بستگی دارد. نظر کودک بزرگتر دربارۀ بچۀ جدید تا حـدودی بـه رابطۀ او یـا پدر و مادر، در زمان قـبل از تـولد نوزاد مربوط میشود. اگـر قـبل از تولد نوزاد، کودک بزرگتر رابطۀ چندان خوشایندی با والدین نداشته باشد، بعید نیست نـظرش دربـارۀ بچۀ جدید هم میرسد که وقـتی کـودکان بزرگتر قـبل از تـولد نـوزاد با پدرشان روابط نـزدیکی داشته باشند، تولد نوزاد، آن ها را کمتر ناراحت میکند و توجه از سوی پدر برایشان خیلی مهم است. در تـأیید ایـن موضوع شواهدی در دست نیست، اما بـه طـور کـلی شـاید وقـتی که کودکان بـا افـراد دیگری به غیر از مادرشان روابط نزدیکی دارند، کمتر احتمال دارد که وقتی بچۀ جدید پا به خانه مـیگذارد، احـساس طـردشدگی به آن ها دست دهد.
گاهی والدین بـه کـودک کـوچکتر نـسبت بـه کـودک بزرگتر بیشتر علاقه نشان میدهند که این ممکن است حسادتی را که از قبل وجود داشته تقویت کند و یا باعث ایجاد آن شود.
تحت شرایط طبیعی، اختلافات سنی و جـنسی ممکن است باعث حسادت در میان فرزندان یک خانواده شود. برادر بزرگتر مورد حسادت واقع میشود زیرا مزایای بیشتری و آزادی زیادتری دارد. نوزاد مورد حسادت واقع میشود، زیرا از او مراقبت بیشتری میشود. برادر نـسبت بـه خواهرش حسادت میورزد، زیرا به نظر میرسد که خواهرش مورد توجه خاصی قرار میگیرد. خطر زمانی پیش میآید که والدین به خاطر نیازهایشان، اختلاف سنی و جنسی را مورد تأکید قـرار مـیدهند. وقتی درماندگی و ناتوانی یک بچۀ تازه به دنیا آمده به آزادی یک کودک شش ساله ترجیح داده شود یا به عکس، حسات شدت خواهد یـافت. هـمچنین اگر کودکی به خاطر مـذکور یـا مؤنث بودن، ظاهر، هوش، مهارت های اجتماعی یا توانایی هایش در کارهای هنری، بیش از حد مورد توجه واقع شود، حسادت باز شدت خواهد یافت و به هم چشمی بـیرحمانه در کـودکان منتهی خواهد شد.