در تعلیم و تربیت، جذب كردن پیش از ساختن است. جذب كردن دیگران غالبا زمینه سازی میخواهد. به كارگیری «روش تدریجی» در تعلیم و تربیت و ساختن انسانها از لوازم مهم زمینه سازی پرورشی و آموزشی است. نازل شدن آیات قرآن و ابلاغ آنها به مردم از سوی پیامبر محبوب خدا (ص) كه مهمترین و […]
در تعلیم و تربیت، جذب كردن پیش از ساختن است. جذب كردن دیگران غالبا زمینه سازی میخواهد. به كارگیری «روش تدریجی» در تعلیم و تربیت و ساختن انسانها از لوازم مهم زمینه سازی پرورشی و آموزشی است. نازل شدن آیات قرآن و ابلاغ آنها به مردم از سوی پیامبر محبوب خدا (ص) كه مهمترین و بهترین آموزشها و روشهای تربیتی را در بردارند نیز به صورت تدریجی بوده است.
در سیرۀ تربیتی امام رضا (ع) توجه ویژه آن حضرت به تربیت تدریجی و مستمر بسیار به چشم می خورد. ایشان تربیت را جریانی مستمر و فعالیتی تدریجی می دانند که نه مرزمیشناسد و نه زمان و مکان. بلکه به درازای عمر است و به پهنای ابعاد وجودی عـالم اکـبر، یـعنی انسان.
درخت تربیت زود ثمر نـمیدهد و نـباید انـتظارداشت یک شبه یا چند ماهه در امر ظریف و پیچیده تربیت معجزه انجام گیرد، بلکه باید از سال ها قبل از تولد زمینه تربیت صحیح را فراهم کرد و بـعد از تـولد، بـتدریج با صبر و حوصله، به انجام آن پرداخت. در سیره ائمه اطـهار عـلیهم السلام و دیدگاه های آنان مسائلی چون انتخاب همسر شایسته، لزوم رعایت آداب ازدواج، توجه به مواقع و شرایط انعقاد نطفه، مراقبت های ایـام بـارداری و … حـکایت ازاین نکته مهم دارد.
توجه به روش تدریجی در تعلیم و تربیت، بدین معنی نیست كه در مراحل آغازین میتوان از آموزشها و استدلالهای غلط و یا مسائل تربیتی بی پایه و سست پایه استفاده كرد.
در تعلیم و تربیت حتما باید سطح فكر، قدرت فهم و شرایط سنی، علمی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی فراگیران و فرزندان را در نظر داشت، زیرا هماره نمیتوان برای بیماران مختلفی كه درد مشتركی نیز دارند، فقط یك نسخه درمانی ارائه كرد. شاید به همین دلیل نیز بوده است كه معصومان ما علیهم السلام به یك سؤال مشترك مانند افضل الاعمال (برترین كارها) از سوی افراد گوناگون، پاسخهای گوناگونی داده اند.