شارع مقدس از بدو خلقت در تمام مراحل زندگی راهکارهای مناسبی را به عنوان آدابی که رعایت آن ها به انسان در رشد و کمال‌شان موثر بوده و کمک می‌کند، تدوین نموده است که بر اساس اهمیت و مصالح و مفاسدی که در آنها وجود دارند، برخی واجب و برخی حرام و برخی مستحب و یا مکروه و یا مباح می‌باشند. مسئله نزدیکی و آمیزش جنسی همسران نیز طبق احکام تکلیفیه صور مختلفی پیدا می‌کند به طوری که در برخی مواقع حرام، در برخی مکروه و در برخی مستحب و در برخی واجب و در بقیه موارد مباح است.

در اسلام، نزدیکی و آمیزش جنسی همسران در برخی مواقع حرام است و آن موقعی است که زن دچار عادت ماهیانه شده و خون حیض یا نفاس از او خارج می شود و یا همسران یا یکی از آنها در حال احرام باشد و یا در روزهایی که همسران روزه هستند. همچنین اگر ارتباط جنسی همسران در برابر انسان‌های دیگر صورت بگیرد و یا سبب مفسده‌ای گردد، به حکم ثانویه ارتباط جنسی جایز نیست.

نزدیکی و آمیزش جنسی همسران در برخی مواقع هم کراهت دارد. از مواقعی که در آن آمیزش جنسی و رابطه زناشویی مکروه است و بهتر است همسران در این مواقع از نزدیکی و ارتباط جنسی اجتناب کنند، عبارتند از:

۱) آمیزش در شب و روزی که ماه و خورشید گرفته است.
۲) آمیزش هنگام غروب خورشید.
۳) آمیزش هنگام طلوع فجر تا طلوع آفتاب.
۴) آمیزش شب اول ماه قمری به غیر از ماه مبارک رمضان.
۵) آمیزش در شب آخر ماه قمری.
۶) آمیزش بعد از محتلم شدن در خواب بدون این که فرد غسل کرده باشد.
۷) آمیزش در اتاقی که بچه ‏ای در آن وجود داشته باشد حتی اگر در خواب باشد.
۸) نگاه کردن به عورت و فرج همسر به هنگام برقراری آمیزش جنسی.
۹) آمیزش به صورت عریان کامل.
۱۰) آمیزش در زیر آسمان.
۱۱) آمیزش رو به قبله و پشت به قبله.
۱۲) آمیزش هنگامی که شکم پر است.
۱۳) آمیزش در جایی که کودکی در آن قرار دارد که به آن ها نگاه کند یا سر و صدای آن ها را بشنود، هر چند به خاطر کمی سن چیزی متوجه نشود.
۱۴) آمیزش در فاصله بین اذان و اقامه نماز که مخصوص اعمال عبادی است.
۱۵) آمیزش بدون وضو یا غسل.
۱۶) آمیزش در شب عید قربان.
۱۷) آمیزش در شب عید فطر.
۱۸) آمیزش در هنگام قمر در عقرب.