یکی از شاخصترین پیشرفتهای رشدی کودک تسلط به زبان است. تکلم در همۀ جنبههای زندگی روزانۀ مـا نقش مهمی بازی میکند و ارتباط فکر کردن و یادگیری را آسان میکند و ما را قادر مـیسازد که تعداد بیشمار و گـستردهای از پیـام ها را مبادله کنیم و اطلاعات را از یک نسل به نسل نسل […]
یکی از شاخصترین پیشرفتهای رشدی کودک تسلط به زبان است. تکلم در همۀ جنبههای زندگی روزانۀ مـا نقش مهمی بازی میکند و ارتباط فکر کردن و یادگیری را آسان میکند و ما را قادر مـیسازد که تعداد بیشمار و گـستردهای از پیـام ها را مبادله کنیم و اطلاعات را از یک نسل به نسل نسل دیگر انتقال دهیم.
نوزاد انسان با گریه زود خویش را به جهان اعلام میدارد و این گریه که در واقع اولین بازدم وی است، اولیـن مرحله از رشد او نیز به حساب میآید. گریههای اولیه نوزاد صرفا جنبۀ بازتابی دارد و منحنی ثبت شده این گریه نشان میدهد که وی در موقعیّتهای مختلف به گونهای یکسان گریه می کند. با پایان مـاه اول در گـریه کودک تغییرات محسوسی بوجود میآید و اگر مادر دقیق باشد از لحن گریه فرزند خود به نیاز او پی میبرد. این مرحله دوّم تکلم است که کودک با تولید گریههای متفاوت سعی در کنترل محیط و جـلب تـوجه دیگران دارد. در این مرحله هنوز درک کودک از دنیای صداها، درکی کلی و مبهم است.
در حدود سه ماهگی کودک متوجه صداهای که خود، تولید میکند میشود و از بازی با صداها لذّت میبرد. این مرحلۀ سـوم تـکلم است که به مرحله بلبّل کردن معروف است. در این مرحله کودک صداهایی را تولید میکند که وابسته به زبان خاصی نیست، بلکه صداهای وی، صداهای موجود در تمام زبان های دنیا را در بر مـیگیرد و ایـن نـشانگر آن است که کودک انـسان بـه گـونهای ذاتی قادر است هر زبانی را که در معرض آن قرار میگیرد بیاموزد.
تمام کودکان(اعم از شنوا یا ناشنوا) از مرحله بّلبّل کردن میگذرند. اما کـودکانی کـه بـه اختلالات شنوایی یا آسیبهای مغزی قسمت های مرتبط بـه شـنیدن و درک آنها دچار هستند، از مرحله بّلبّل کردن فراتر نمیرود، زیرا صداهای تولید شده و توسط خود را نمیشنود و بنابراین دست از تولید آن ها بـرمیدارند. کـودکان از سه تا شش ماهگی به تکرار آنچه خود تولید مـیکنند میپردازند. این مرحله را مرحلۀ تکرار صدا یا مرحله چهارم مینامند. از شش تا نه ماهگی کودک میتواند تک هـجاهایی مـانند: مـا، با، دا، و… را تولید کند. اما هیچگونه درکی از مفهوم آنچه تولید میکند نـدارد. در اواخـر این سن کودک از صدای سادهای که میشنود
babbling بّلبّل کردن: نامفهوم صحبت کردن تقلید میکند. بدین جهت این مـرحله را تـقلید یـا مرحله تکلم انعکاس مینامند که مرحله پنجم تکلم است. در حدود یک تـا یـکسال و نـیم کودکان قادرند اولین کلمات را بیان کنند مانند مامان، بابا، آب و… که حد اقل یک و حـد اکـثر هـجده کلمه را بیان میکنند. از نظر دستوری فراوانترین کلماتی را که کودکان بکار میبرند در درجه اول اسم، بـعد فـعل و سپس ضمیر، صفت، قید و حرف است. در حدود یک و نیم تا دو سالگی، اولین عبارات دو کـلمهای مـانند بـابا رفت، مامان بیا آغاز میشود.